Türkiye’de Basın Özgürlüğündeki Çöküş Sürüyor

Her yıl basın özgürlüğü endeksi yayınlayan Paris merkezli Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgütünün dün açıkladığı rapor, Türkiye’deki durumu bir kez daha gözler önüne serdi. Türkiye, bu yıl iki sıra daha gerileyerek 180 ülke arasında 151. oldu.
Ülkelerin basın özgürlüğü karnelerini değerlendiren Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgütü, Türkiye’ye yine kırık not verdi. Paris merkezli muteber kuruluşun dün Washington’da açıkladığı 2016 Dünya Basın Özgürlüğü raporuna göre Türkiye, iki basamak daha gerileyerek 180 ülke arasında 151. sıraya oturdu. Örgütün ABD Direktörü Dephine Halgand’ın basına sunduğu raporda Türkiye basın özgürlüğü endeksinde Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nin bir basamak üstünde, Tacikistan’in ise bir sıra gerisinde yer aldı. Bağımsız kuruluş Türkiye’yi “durumun zor olduğu ülkeler” kategorisinde saydı. Basın kuruluşları ve gazetecilere baskılar nedeniyle uluslararası eleştirilerin odağında olan Türkiye’nin geçen seneye göre dört basamak yükselerek 149. olan Rusya’nın gerisinde kalması dikkat çekti. Türkiye ayrıca Afganistan, Pakistan, Katar, Orta Afrika Cumhuriyeti ve Zimbabve’nin de gerisinde kaldı. Finlandiya’nın birinci olduğu listede, ABD ise 41. sırada yer buldu. 2002 yılından bu yana düzenli açıklanan endekste son sıraları ise Türkmenistan, Kuzey Kore ve Eritre paylaştı.
Tunus, 30 basamak birden yükseldi
Bir sene içinde en hızlı ilerlemeyi kaydeden ülke, 30 basamak birden yükselerek 96. sırada yer alan Tunus oldu. 2010 yılının sonlarında ‘Arap Baharı’ adıyla başlayan sürecin beşiği ve tek başarılı örneği olarak kabul edilen Kuzey Afrika ülkesi, verdiği demokrasi mücadelesiyle geçen yıl da Nobel Barış Ödülü’ne layık görülmüştü.
RSF raporunda basın özgürlüğü ihlalleri nedeniyle Avrupa Birliği içinde yoğun eleştiri ve yaptırımlar tartışmalarına konu olan Polonya’nın konumu da unutulmadı. Dümeninde AB karşıtı muhafazakar bir hükümetin oturduğu Orta Avrupa ülkesi, 29 sıra gerileyerek 47.’liğe düştü. Örgütün yıllık raporu, dünyada “medya özgürlüğüne duyulan saygıda büyük ve ürkütücü bir kayıp yaşandığına“ tespitine de yer verdi.
Otoroterlik, Türkiye’de toplumu bölüyor
Sınır Tanımayan Gazeteciler örgütünün hazırladığı raporda Türkiye ile ilgili sert eleştiriler yer aldı. Hükümet ve yargının “yoğun bir biçimde muhalif medyanın üzerine gittiği” yorumunun yapıldığı raporda, ülkede “sık sık yayın yasakları konduğu, gazetelerin yazı işlerine baskınların yapıldığı, gazetelere kayyım atandığı, yabancı gazetecilerin gözaltına alındığı ve gazetecilerin aleyhlerinde davalar açmak suretiyle engellenmeye çalışıldığı” vurgulandı. Raporda Ankara, “Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın gittikçe daha da otoriterleşen yönetimi ve yöneticilerin gösterdiği paranoya, zaten kutuplaşmış olan toplumdaki çatlağı daha da derinleştirdi.” sözleriyle eleştirildi.
New Yorklu vekillerden başkonsolosa ‘kayyım’ mektubu
New Jersey milletvekilleri Zaman gazetesine kayyım atanarak el koyulmasına tepki için New York Başkonsolosu Ertan Yalçın’a mektup gönderdi. Türkiye’nin en büyük gazetesine kayyım atanması ile ilgili endişelerini dile getiren milletvekilleri, polisin Zaman binasının önünde kullandığı aşırı güç nedeniyle ‘çok öfkeli’ olduklarını söyledi.
ABD Dışişleri Bakanlığı’nın, hükümetin eylemlerini ‘tehlikeli’ olarak nitelemesini kendilerinin de desteklediklerini belirten milletvekilleri, “Türkiye’de doğru habercilik yapan bir organizasyonun böyle ağır müdahaleyle karşı karşıya kalması ve şu anki hükümet lehinde propaganda yaptırılması da çok rahatsızlık verici.” ifadelerini kullandı. 600 binden fazla okuru olan bir gazeteye el konulması ile ilgili ‘hayal kırıklığı’ yaşadıklarını ve bunu dile getirmek için mektup yazdıklarını belirten New Jersey milletvekilleri, “Her özgür ülkede özgür basın merkezi bir ilkedir. Türkiye’de özgür konuşmayı engelleyen böyle bir karar rahatsız edicidir” dedi.Mektuba milletvekilleri Paul Moriarty, Timothy Eustace ve Gordon M. Johnson imza attı.