[Analiz: Semih Ardıç]
Borsa İstanbul’u (BIST) şirketlerin vaziyeti hakkında malumat almak için takip etmiyorum. BIST benim için iktidar savaşının kodlarını çözmeme yardımcı olacak bir veri bankası artık. Zira hakiki yatırımcı reel ekonomi can çekişirken bile havalarda uçan Borsa’da kalmaz. Nitekim kalmadı da.
Londra’daki Hintli Herif ve onun talimatlarını harfiyen tatbik eden Yatırım Finansman da olmasa takke düşecek kel görünecek. Mamafih Saray, Borsa’yı bırakmıyor. BIST hassaten seçim sath-ı mailine girildiğinde rekor üstüne rekor kırıyor. Sandık kalkınca balon sönüyor ya da suni fiyatlamalara kanıp hisse alanların elinde patlıyor.
YATIRIM FİNANSMAN’A DİKKAT
O kadar yabancı aracı kurum dururken Yatırım Finansman 11 Nisan’da tek başına 207 milyon TL işlem yaptı. Onu BGC Partners takip etti. BGC’nin işlem tutarı 70 milyon lira. Birinci ile ikinci arasındaki büyük fark dikkat çekici. Üç kat fark var. Borsa’yı manüple etmek artık çok kolay. Sistemi 6 ay evvel değiştirdiler.
‘Algoritma’ denilen sistemin ayrıntılarına BIST idaresi haricinde kimse vakıf değil. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) millî gelir (GSYH) hesabını değiştirerek herkesi bir gecede 1.750 dolar zenginleştirmesi iktidar için ilham verici oldu. Sisteme müdahaleye ihtiyatlı yaklaşacak, hataları tenkit edecek gazeteci-yazar kalmadığını gördükçe bizzat devleti yalan ve manipülasyonları için kullanmaya başladılar. Bunun içindir ki BIST’i bu açıdan iktidarda kalmak adına var güçleri ile tahkimat yaptıkları cephelerden biri olarak görüyorlar.
BORSA’YA PARA GİRİYORMUŞ GİBİ YAPIYORLAR
Borsa’da sistem değişikliği bugünlerin hazırlığıydı. Daha evvel milyar dolarlık alım yapıldığında çıkılabilen seviye artık birkaç 100 milyon dolarla rahat geçiliyor. İşlem hacmi hâlâ 82 bin puan seviyesinin gerisinde iken, bu kadar şirket zarar açıklamışken, kâr açıklayanlar da temettü (kâr payı) dağıtmama kararı almışken 91 bin seviyesi hayli sırıtıyor.
Borsa’ya endeksi patlatacak kadar yüksek para girişi varsa Merkez Bankası ödemeler dengesinde portföy yatırımları kalemi bunu niye teyit etmiyor? Döviz rezervleri niçin aydan aya eksiliyor. Bankalarda döviz olarak tutulan para üç ayda 7,5 milyar dolar arttı. Bahse konu paraların BIST yerine bankaları tercih etmesini ne ile izah edeceğiz?
AKP BU HAFTA ADETA PARA SAÇIYOR
Manipülasyon kokan hareketler bu hafta çoğaldı. Malum 16 Nisan’da halk, tek adamın namütenahi imtiyazları kullanıp kullanamayacağına karar verecek. Son haftaya kadar nispeten objektif sayılabilecek anketlerde ‘hayır’ diyenlerin oranı yüzde 52-56 arasında seyrediyordu.
Tabloyu aksine çevirmek isteyen Saray ile Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) iktidarı adeta para saçıyor. Trafik sigortasında tavan fiyata geçilmesi, vergi teşviklerinin kasıma kadar uzatılması, çiftçiye erken ödeme yapılması, krizdeki perakende sektöründe sigorta prim ödemelerinin sene sonuna tehir edilmesi, kömür ve gıda yardımlarında kapsamın genişletilmesi ile referandum arasında illiyet aramamak hüsnü zanna hürmetsizlik olur. Bu sefer yerli uçak ve yerli araba tacirliğinden uzak duruyorlar. Muhtemelen Albayrak Grubu’nun (Yeni Şafak gazetesinin sahipleri) Altay Tankı’nın motorunda havlu atması ‘yerlilik’ vaatlerini riskli hale getirdi.
3,9 milyon kayıtlı işsiz varken borçla alınmış paralar seçmene rüşvet olarak dağıtılıyor. Mart ve Nisan aylarında dağıtılan paraların Hazine’ye getirdiği yük referandumu müteakip yine vatandaşın omuzlarına binecek. 17 Nisan’da evet de kazansa hayır da kazansa zam ve cezalar yağmur gibi yağacak. Avrasya Tüneli’nin Yenikapı mitingi yüzünden kapalı kalması işletmeciye 2 milyon TL kaybettirdi. O zararı bile Hazine, dolayısı ile vatandaş ödeyecek.
SATIŞ DALGASI KAPIDA
Başa döneyim… Borsa maalesef manipülasyonların arenası haline geldi. Aracı kuruluşların Borsa’da yaptığı işlemlere bakıldığı zaman daha önceki dönemlerde ‘herif’ isimli gizemli yatırımcı veya yatırımcı grubunun işlem yaptığı iddia edilen Yatırım Finansman öne çıktı. Alımlarda off-shore hesapların kullanılması referandum sonrası satış dalgasının habercisi.
16 Nisan Pazar günü sandıkta manipülasyon olup olmayacağını, reyler tasnif edilirken trafoya yine kedilerin girip girmeyeceğini merak edenlere Borsa İstanbul’un hormonlu grafiklerine bakmalarını tavsiye ederim. Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) on binlerce küçük yatırımcıyı iflasa sürükleyenlere göz yummaya devam ediyor. SPK, TÜİK ve BIST iktidarın oyuncağı haline geldiğini ispat eden onlarca vaka var.
Buna rağmen Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) bağımsızlığın hakkını vereceğine inanmak istiyoruz. Bakalım YSK 56 milyon seçmenin emanetine ne kadar sahip çıkabilecek? Referandumun neticesi daha ziyade YSK’nın hile ve hırsızlığa müsaade edip etmemesine göre şekillenecek.
Memleketin ahval-i umumîsi Borsa ile aynı ise cümleten geçmiş olsun…
(TR724)
