Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi (UNHCR), Edi Rama hükümetine yazdığı mektupta, yıl başında Türkiye’ye iade edilen Harun Çelik’e yapılanların yanlışlığına vurgu yaparak, halen geri gönderilme merkezinde tutulan Selami Şimşek’in iltica prosedürünün yasalar ve temel insan hakları çerçevesinde yürütülmesini talep etti.
İsviçre’de bulunan Konsey’in 20 Mart tarihinde Arnavutluk makamlarına gönderdiği mektupta, Şimşek’in Türkiye’ye gönderilmesi durumunda haklarının ihlal edilebileceği konusunda uyarı yapılıyor. Mektupta Gülen sempatizanlığını suç olarak gören Ankara hükümetinin Şimşek’e yönelik, ‘gözaltı, kovuşturma ve potansiyel olarak işkence ya da diğer insanlık dışı veya onur kırıcı muamele’ gösterebileceği kayda geçiriliyor.
ŞİMŞEK’İ KAMPA NAKLET
Birleşmiş Milletler bünyesindeki 5 komitenin hazırladığı rapora dayanan mektupta, Edi Rama hükümetinden bir an önce Şimşek’i Birleşmiş Milletler kontrolündeki göçmen kampına nakletmesi talep ediliyor. Arnavutluk’un imza attığı temel insan hakları sözleşmelerine atıf yapılan mektupta, ülkede bulunan diğer Gülen sempatizanı Türk vatandaşlarının Türkiye’ye iade riskinin ortadan kaldırılması ve bu konuda boşluk varsa kalıcı düzenleme yapılması tavsiye ediliyor.
HARUN ÇELİK’E YAPILAN; ZORLA KAYBEDİLME
BM yetkililerinin Tiran hükümetine gönderdiği mektupta, 1 Ocak’ta zorla araca bindirilerek Türkiye’ye gönderilen ve halen Silivri Cezaevi’nde tutulan Harun Çelik konusuna değiniliyor. Arnavut makamlarının yaptığı işlemin, ‘kısa süreli zorla kaybedilme’ olduğunun altı çizilen mektupta, Çelik’in gönderilmesi sürecinde Arnavut makamlarının çok sayıda yasayı çiğnediğine vurgu yapılıyor.
2 AY İÇİNDE CEVAP VER
Söz konusu mektup, Arnavutluk’tan 60 gün içinde cevap beklendiği ve Türk makamlarıyla da bu konuya dair iletişime geçileceği ifadeleriyle son buluyor.
Türkiye’de küçük bir işletme sahibi olan ve kapatılan işadamları kuruluşu Tuskon’a üyeliği bulunan Selami Şimşek, öğretmen Harun Çelik’le birlikte geçen yaz sahte vize kullanarak Kanada’ya uçmak isterken Tiran Havaalanı’nda yakalanıp hapse atılmıştı. Harun Çelik, 1 Ocak günü hapishaneye giren bir araca konarak önce göçmen merkezine götürülmüş, ‘Azil-iltica!’ bağrışlarına rağmen Rinas havaalanından Türkiye’ye gönderilmişti.
Harun Çelik’in ağır ihlaller altında ülkeden çıkarılmasının ardından, 9 Mart’ta cezası biten Selami Şimşek, polis istasyonuna götürülerek saatlerce bir araç içinde tutulmuştu. Polis istasyonu önünde Şimşek’in çıkışını bekleyen grup ise gece yarısı toplu halde gözaltına alınmıştı.
Gece yarısı Şimşek’i bilinmeyen bir yere götüren polis, ertesi gün avukatıyla irtibata geçerek, söz konusu Türk vatandaşının, Tiran’a 25 km uzaktaki Laprake Göçmen Geri Gönderme Merkezi’nde olduğunu bildirmişti. Avukatı kanalıyla iltica talebinde bulunan Türk vatandaşına henüz resmi bir cevap verilmedi.
KAMU AVUKATINDAN ÇELİK RAPORU
Öte yandan, resmi tatil gününde mahkeme kararı olmaksızın ülkeden zorla çıkarılıp Türkiye’ye gönderilen Harun Çelik’le ilgili tartışmalar tazeliğini koruyor. Çelik olayındaki hukuki yanlışlar, Kamu Avukatı (Ombudsman) Erinda Ballanca’nın gündemine girdi. 24 Nisan’da Ballanca’nın Emniyet Genel Müdürü Veli Ardiu’ya hitaben yazdığı 12 sayfalık raporda, imza atılan hukuksuzluklara dikkat çekiliyor. Sığınma talebini açık şekilde yapan Çelik’in mahkeme kararı olmaksızın Türkiye’ye gönderildiğini vurgulayan Ballanca, raporunda şu ifadeleri kullanıyor: ”Sığınma talebinin ciddiye alınmayacağı durumda (şahsın ulusal güvenliğe teşkil ettiğine dair), önce İçişleri Bakanlığı tarafından ‘istenmeyen şahıs’ ilan edilmesi gerekiyordu. Böyle bir durumda dahi şahsa, özgür iradesiyle ülkeden ayrılması hakkı tanınması gerekirken, şahıs şahıs Türk Büyükelçiliği’ne seyahat belgesi almak üzere götürülmüştür.”
Ombudsman Ballanca, raporunu, Çelik olayındaki tüm ihlallerin tespit edilip sorumluların cezalandırılması ve bu hukuksuzlukların bir daha yaşanmaması için, ülkedeki yabancıların hak ve yükümlülüklerine dair bir kılavuz hazırlanması tavsiyesiyle tamamlıyor.
