RFS: Türkiye, basın özgürlüğünde 180 ülke içinde 149’uncu sırada

Türkiye, Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgütünün her yıl açıkladığı Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’nde bu yıl 180 ülke içerisinde 149’uncu sırada yer aldı.

Türkiye, Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgütünün her yıl açıkladığı Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’nde 180 ülke içerisinde 149. sırada yer alarak 2022 yılında da basın özgürlüğünün “kötü” olduğu ülkeler kategorisinde yer almayı sürdürdü.

Bu seneki endekste özgürlük durumu bakımından 8 ülke “iyi”, 40 ülke “tatmin edici”, 62 ülke “sorunlu”, 42 ülke “kötü”, 28 ülke ise “çok kötü” kategorisinde bulunuyor. Listenin ilk üç sırasında İskandinav ülkeleri Norveç, Danimarka ve İsveç yer alırken listenin son sıralarında İran (178), Eritre (179) ve Kuzey Kore (180) var.

2005 yılında 98. sırada bulunan Türkiye, 2010 yılında 138. sıraya, 2015’te 149. sıraya, 2020’de ise 154. sıraya kadar düşmüştü. Geçtiğimiz yıl bir basamak yükselerek 153. sıraya çıkan Türkiye, bu sene 149. sırada yer aldı.

RSF, Türkiye’nin 4 sıra yükselmesine ilişkin “Türkiye’nin 4 sıra yükselmesinin gerekçesi, medya özgürlüğe yönelik baskıların azalma göstermesi değil, Türkiye sivil toplumunun hak aramada aldığı kimi olumlu sonuçlar ve performansı” değerlendirmesinde bulundu.

‘BASIN ÖZGÜRLÜĞÜNÜN HİÇE SAYILMASI VE YARGI SİSTEMİNE MÜDAHALELER’

RSF Endeksi’nde Türkiye ile ilgili olarak şu ifadeler kullanıldı: “Erdoğan’ın aşırı yetkilerle donatılmış Cumhurbaşkanlığına ve otoriterliğine, basın özgürlüğünün hiçe sayılması ve yargı sistemine müdahaleler eşlik etti. Yargı, Erdoğan’ın talebi üzerine tutuklamalar yapsa da bazı hakimler ‘aşırıya kaçan baskıya’ ses çıkarmaya başladı: Bazı gazeteciler, ‘Cumhurbaşkanı’na hakaret’, ‘örgüt üyeliği’ veya ‘örgüt propagandası’ gerekçelerine dayandırılan keyfi kovuşturmalarda beraat etti. Gazetecilere yönelik tutuklamanın yerini adli kontrol aldı. Temmuz 2021’de gazeteciler, AFP foto muhabiri Bülent Kılıç’ın şiddet görerek gözaltına alınmasının ardından, Olağanüstü Hal (OHAL) ilanından sonra ilk kez kitlesel eylem yaptı. Son iki yılda Türkiye’de iki gazeteci öldürüldü: Ses Kocaeli gazetesi sahibi Güngör Arslan 19 Şubat 2022’de; Bursa Rahmet FM çalışanı Hazım Özsu da Mart 2021’de uğradıkları silahlı saldırılar sonucu yaşamlarını yitirdiler. Cinayet zanlıları tutuklandılar.”

NORVEÇ ZİRVEDE KUZEY KORE EN DİPTE

Norveç’in ilk sırada yer aldığı Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’nin ilk onunda dokuz Avrupa ülkesi ile birlikte Orta Amerika ülkesi Costa Rica (8) da bulunuyor. Sovyetler Birliği içinde yer alan Baltık ülkeleri Estonya (4) ve Estonya da endeksin zirvesindeki ülkelerden.

Avrupa’da sıralama sonuncusu olan Bulgaristan’ın (91) yerini Yunanistan (108) alırken Almanya (16), Fransa (26), İngiltere (24) listenin üst bloğundaki ülkeler arasındaydı. Romanya ise 56.sırada yer aldı.

Raporda, İngiltere’nin iki yıllık prosedür sürecinin ardından Wikileaks kurucusu Julian Assange’ın ABD’ye (42) iadesinin önünü açması da not edildi. RSF, gazeteci olmamakla birlikte gazeteciliğe katkıda bulunduğu gerekçesiyle Assange’ın iadesine -bu tür katkılar adına kötü bir ilk örnek oluşturmaması için karşı çıktığını belirtti.

Ukrayna’ya işgal girişiminde bulunan Rusya endekste 155. sırada yer alırken Çin (175), Myanmar (176),Türkmenistan (177), İran (178), Eritre (179) ve Kuzey Kore (180) son sıralardaki ülkeler oldu.