İnsan Hakları Konseyi, Ankara hükümetinin karnesini açıklıyor

İnsan Hakları Konseyi, son yıllarda hak ihlalleriyle gündemden düşmeyen Türkiye’nin insan hakları karnesini üçüncü kez masaya yatırıyor. Evrensel Periyodik İnceleme (UPR) Çalışma Grubu tarafından yapılan çalışma, Cenevre saatiyle 09.00’da başlayacak toplantıda gün yüzüne çıkıyor.

Türkiye, UPR Çalışma Grubu’nun 20-31 Ocak tarihlerinde yapılan ve halen devam eden oturumlarında incelenecek 14 ülke arasında. Türkiye’nin ilk UPR incelemesi Mayıs 2010’da, ikincisi ise 2015 yılının Ocak ayında yapılmıştı.

Ankara, 2016 darbe girişiminin ardından insan hakları ihlalleri, kitlesel tutuklamalar, şaibeli yargılama süreçleri, işkence iddiaları gibi konularla öne çıktı.

UPR incelemesinde ağırlıklı olarak bu konulara yer veriliyor. Türk hükümetinin gruba sunduğu raporların yanı sıra bağımsız insan hakları organları ve uzmanlarıyla diğer Birleşmiş Milletler raporlarında yer alan konular da toplantının ana gündemini belirleyecek.

Oturuma katılacak Türk heyetine Dışişleri Bakan Yardımcısı ve AB Başkanı Büyükelçi Faruk Kaymakçı başkanlık ediyor. Türkiye’nin masaya yatırıldığı sürecin raportörlük görevi ise Bahreyn, Slovakya ve Somali heyetlerinde.

UPR’in Türkiye hakkındaki tavsiyelerini 30 Ocak günü saat 17.30’da açıklaması bekleniyor.

Türk heyetine Dışişleri Bakan Yardımcısı ve AB Başkanı Büyükelçi Faruk Kaymakçı başkanlık ediyor.
ANKARA İHLALLER İÇİN SAVUNMASINI GÖNDERDİ

Ankara, UPR’a gönderdiği 20 sayfalık savunmada insan hakları ihlalleriyle ilgili iddiaları kategorik olarak reddediyor. 2016 sonrası OHAL uygulamalarını darbeciler ve terörle mücadele eksenine oturtan Ankara hükümeti, OHAL komisyonlarının etkin şekilde çalıştığını iddia ediyor.

Öte yandan, savunmada gözaltında işkence suçlamaları karşısında, 2003’te beyan edilen ‘işkenceye sıfır tolerans’ ilkesine uyulduğu savunuluyor.

En büyük gazeteci hapishanesi olarak uluslararası raporlara giren Türkiye, savunma metninde, ülkede çoğul ve özgür medyanın faaliyetlerine devam ettiğini ileri sürüyor. Aynı şekilde ayrımcılığa ve kadına şiddete dair “etkin” çalışmaların yapılageldiği savunmasını yapıyor.

ANKARA’YA BUNLAR SORULACAK

Oturumda farklı ülke temsilcileri tarafından Türk yetkililere yöneltilecek sorulardan öne çıkanlar şunlar:

-Türk hükümeti, yargı bağımsızlığını, tarafsız ve etkin yargılamayı güçlendirmek için neler yapacak?

-Türkiye 2015’te medya bağımsızlığını sağlama sözü vermişti ancak bu alanda gerileme yaşanıyor. Mevcut olumsuz gidişi tersine çevirmek için ne gibi adımlar atılacak?

-Artan kadına şiddet, cinsiyet ayrımcılığı, LGBT bireyler ile azınlıklara uygulanan baskıya karşı ne gibi önlemler alınıyor?

-OHAL süreçlerinde ortaya çıkan ihlallerin iç ve uluslararası hukuk yollarıyla çözülmesi için ne gibi adımlar atılacak?

-Kitlesel tutuklamalar sonrasında oluşan aşırı kalabalık hapishanelerle ilgili ne tür düzenlemeler öngörülüyor?

-İnsan hakları savunucularına karşı uygulanan sindirme, keyfi tutuklama ve şiddete dair bağımsız bir yargılama yapılacak mı?

-Selahattin Demirtaş ve Ahmet Altan’la ilgili Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin aldığı son kararlar doğrultusunda bu kararların en kısa zamanda uygulanması sağlanacak mı?

UPR ÇALIŞMA GRUBUNUN İŞLEVİ

İlk toplantısını Nisan 2008’de yapan UPR, Birlemiş Milletler üyesi 193 devletin tamamındaki insan hakları durumlarını periyodik olarak inceleyen bir kuruluş.

Birinci ve ikinci UPR döneminde BM üyesi 193 devletin tamamı incelendi, bu ülkelerdeki insan hakları durumu raporlandı. Grubun kararları tavsiye niteliğinde.