Danimarka genelkurmayı son dönemde ülkenin gündemine farklı konularla geldi. Önce gazete ilanıyla genelkurmay başkanı arandı. Sonra genelkurmay karargahı lağvedildi. Şimdi ise genelkurmay başkanı ‘akraba kayırmacılığı’ nepotizm yaptığı gerekçesiyle açığı alındı.
NATO üyesi olan Danimarka’nın 22 bin profesyonel askeri bulunuyor. 2012’de Danimarka, Knud Bartels’ten boşalan ordunun bir numaralı koltuğu için gazetelere ilan vermişti. Rütbesine bakılmaksızın herkese müracaat imkânı verilirken, kısa süreli askerlik geçmişi olan üst düzey özel sektörde çalışan yöneticilere de genelkurmay başkanlığı yolu açılmıştı. Gazete ilanından sonra 21 kişi, 24 bin kişilik Danimarka ordusunun bir numaralı ismi olmak için müracaatta bulundu.
Adaylar önce özel bir firma tarafından, liderlik, karar verme ve vizyon konularında mülakata tabi tutuldu. Mülakatta başarılı olan adaylar daha sonra yeni genelkurmay başkanını belirleyecek komisyon üyeleri önüne çıktı. Danimarka askerî sisteminde köklü değişikliklere imza atmak için harekete geçen Savunma Bakanı Nick Haekkerup, bakanın tek belirleyici olma görevini komisyona devretmişti. Komisyon adaylar arasından Tuğgeneral Pater Bartram’ı ülkenin yeni genelkurmay başkanı olarak seçti.
Genelkurmay başkanını gazete ilanıyla bulan Danimarka daha sonra genelkurmay kararhagını lağvedip, savunma bakanlığı bünyesine taşımıştı. Karargahın lağvedilmesiyle 75 kişinin işine son verilirken, 24 bin olan asker sayısı 22 bine düşürülmüştü.
Genelkurmay bir kez daha Danimarka’nın gündeminde. Ancak bu kez konu oldukça farklı. Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hans-Christian Mathiesen eleştilerin odağındaki isim oldu. Orgeneral Mathiesen hakkındaki suçlama ise, nepotizm yani akraba kayırmacılığı. Mathiesen’in eşi de orduda subay. Torpil yaptığı isim ise doğal olarak eşi oluyor. 2014 yılında yapılan subaylık imtihanına 97 aday girerken, 13 isim başarılı oluyor. Başarılı olanlar arasında Mathiesen’in eşide bulunuyor. Buraya kadar herşey doğal seyrinde ilerliyor.
Doğal olmayan Genelkurmay Başkanı Mathiesen’in sınav kriterlerinde yaptığı değişiklik. Sınavı kazanmanın şartlarından biri; yurt dışında bir askeri misyonda görev yapmış olmak. Genelkurmay başkanının eşi bu şartı yerine getirmediği için sınavdan elenmesi gerekiyordu. Devreye giren Mathiesen, kriteri değiştirince eşinin önünü açmış oluyor.
Aradan 4 yıl geçtikten sonar gerçek ortaya çıktı. Savunma bakanlığı, hakkında şikayet olan genelkurmay başkanlığı için bir iç soruşturmanın açılması talimatını Verdi. İlk bulgular Genelkurmay Başkanı Hans-Christian Mathiesen’in eşine torpil yaptığı yönünde okunca, derhal soruştrurmanın selameti için açığa alındı. Soruşturmanın nihai sonunca eşini kayırdığı ortaya çıktığında hem nepitizmden hem de görevini kötüye kullanmaktan dolayı görevden alınacak. Hans-Christian Mathiesen, 2014’te genelkurmay başkanı olmuştu.
(HASAN CÜCÜK / TR724)
