Davutoğlu’nun başbakanlığı bırakmasıyla Haziran’da vizesiz AB de yattı. “Terörle Mücadele Yasası’nı değiştirmeyiz” diyen Türkiye’den sonra AB de “Kalan 5 kriter yerine getirilmezse vize serbestisi yok” restini çekti.
Kirli pazarlığın ortasında yine mülteciler var. Türkiye’nin bakışını Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın başdanışmanı Burhan Kuzu özetledi: “Avrupa Parlamentosu yanlış bir karar verirse mültecileri göndeririz.”
KİRLİ PAZARLIK ÇÖKTÜ
Avrupa’nın, İkinci Dünya Savaşı’ndan beri karşı karşıya kaldığı en büyük mülteci göçünü önlemek için Mart ayında Türkiye ile yaptığı anlaşma tıkanma noktasına geldi. Suriye’de beşinci yılı yaşanan iç savaştan kaçan mültecilerin Türkiye’den Yunanistan’a geçişinin engellenmesi için yapılan plan sonucunda Ankara’ya Avrupa’ya vizesiz geçiş, Türkiye’ye 6 milyar Euro para yardımı yapılması ve Avrupa Birliği (AB) üyelik sürecinin hızlandırılması sözleri verilmişti.
Türkiye buna karşılık AB’nin geri gönderdiği tüm mültecileri kabul edeceğini taahhüt etmişti. Avrupa Komisyonu, Haziran ayından itibaren Türkiye vatandaşlarına vize muafiyeti hakkı tanınması için Ankara’nın yerine getirmesi gereken 72 kriterden geriye kalan 5’ini tamamlama çağrısı yaptı. Türkiye tarafı ise “Terörle Mücadele Yasası’nın değiştirilerek Avrupa standartlarına getirilmesini” de kapsayan bu 5 kriteri yerine getirmeyeceğini açıkladı.
Köle ticaretine döndü
Türkiye ve Avrupa kendini kurtarma yarışına girerken bu süreçte mülteciler iki taraf arasında pazarlık unsuruna döndü. Ankara’nın olaya bakışını Meclis Anayasa Komisyonu eski başkanı ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın başdanışmanı Burhan Kuzu özetledi. Kuzu, Twitter’dan önceki gün yaptığı açıklamada “Avrupa Parlamentosu,yarın Türk vatandaşlarına Avrupa yolunu vizesiz açacak raporu görüşecek. Yanlış bir karar verirse mültecileri göndeririz!” dedi.
‘Otobüslere koyar size yollarız’
Şubat ayında basına sızan belgelerde de mülteci planını hazırlanırken Avrupalı yetkililer ve Erdoğan’ın yaptığı pazarlık ortaya çıkmıştı. Erdoğan’ın, 6 milyar Euro yardım yerine Türkiye’ye 3 milyar Euro teklif eden Avrupa Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker’e “Avrupa’nın parasına ihtiyacımız yok” diyerek “Her zaman Yunanistan’a ve Bulgaristan’a kapıları açabiliriz ve mültecileri otobüslere doldurabiliriz” tehdidinde bulunduğu iddia edilmişti.
AP Başkanı rest çekti
Komisyonun raporunu değerlendirip karara bağlayacak olan Avrupa Parlamentosu’nun Başkanı Martin Schulz, ‘Eksik hiçbir kriter yok’ diyen Türkiye’ye tepki gösterdi. Schulz, şartlar yerine getirilmeden parlamentonun konuyu ele almasının söz konusu olmayacağını açıkladı. Schulz, bu nedenle kendisinin konuyu komisyona havale etmediğini de söyledi. Schulz, Türkiye’nin bu konuları ne zaman parlamentoda ele alacağına karar vermesi gerektiğine vurgu yaparak “Biz de ancak o zaman hareket planımızı buna nasıl adapte edebileceğimizi düşünebiliriz” yorumunu yaptı.
‘Terörle Mücadele Yasası’nın değişmesi mümkün değil’
Avrupa Komisyonu’nun ifade özgürlüğü, toplantı ve gösteri yapma hakkı gibi temel hakların garanti altına alınması için Terörle Mücadele Yasası’nın daraltılması gerektiği çağrısına AB Bakanı Volkan Bozkır’dan tepki geldi. Strasbourg’da bulunan AB Bakanı, “Türkiye’de Terörle Mücadele Kanunu’ndaki bir değişikliği kabul etmek mümkün değildir’’ dedi. Bozkır “Bu konu vizenin kaldırılmasının bir unsuru değildir” şeklinde konuştu.
Vize kalkmazsa bütün tablo gözden geçirilecek
Bakan Bozkır, “Eğer vize konusunda haklı nedenlere dayanmayan bir ilerleme kaydedilemezse o zaman bütün bu anlaşmanın 5 unsuru gözden geçirilecektir Geri Kabul Anlaşması’nın yürürlüğe girmesinden fasılların açılmasına, Türkiye’ye gönderilmesi gereken 3 milyar Euro’nun henüz gelmemiş olmasına kadar bütün tablo gözden geçirilecektir ” ifadelerini kullandı.
