Hareket edebilmeleri, çoğalmaları, büyümeleri nedeniyle halk arasında ‘canlı taşlar’ olarak adlandırılan Romanya’daki esrarengiz trovant taşları dünyanın dikkatini çekiyor. Bazılarının ‘dinazor yumurtası’ veya uzaylıların eseri olarak adlandırdıkları ilginç taşlar, halk arasında canlı ve birbiriyle iletişim kurduklarına inanılıyor.
MODERN HEYKELLERE RAKİP OLUŞUMLAR
Modern heykellere rakip olan doğa harikası trovant taş ve kaya oluşumları gezilmeye değer bir mekan. Yapay insan elinden çıkmış gibi görünen canlı taşlar aslında binlerce yıllık oluşumlar sonucu meydana gelen trovant, Romence doğal “Çimentolu kum” olarak adlandırılıyor.
Gözenekli tabakalardan oluşan trovantlar, çevredeki emdiği yağmur veya kar suyu mineralleri ile birleşerek yeni bir kabuk oluşturur. Böylece, hızlı büyüme yanılsaması, eriyen kar veya sağanak yağmurla her temas ettiklerinde taşların yüzeyinde meydana gelen gözle görülür reaksiyonla sürdürülür. Bazen trovanlardan yeterince büyük parçalar koparak diğer küçük trovanları oluştururlar, bunlar büyümeye devam eder ve taşların çoğaldığı izlenimini verir.
BENZERSİZ MİNERAL YAPILARA SAHİP
Çakıl taşları olarak dönüşüm sürecine başlayan ve bin yılda yaklaşık 5 santimetre büyüyen trovant taşları, bitki ve memeli yaşamını taklit eden benzersiz mineral yapılara sahip. Taşlar bitki dokusu gibi büyüyor ve tıpkı bir canlı gibi yeni taşlar ‘doğuruyor’.
UNESCO KORUMASI ALTINA ALINDI
Hareket edebilen, büyüyebilen ve doğurabilen trovant taşları tüm dünyanın ilgisini çekiyor. Sadece Romanya’da yer alan ve 1996’dan beri UNESCO koruması altındaki bu taşlar, bin yılda sadece 5 santimetre büyüyebilmeleri nedeniyle oldukça uzun bir tarihe sahip. Bilim insanları bu taşların gizemini aydınlatmak için çalışıyor. İşte doğuran taşlar ile ilgili bilinenler…
Yaşayan taşlar olarak adlandırılan Trovant taşları Müzesi, Bükreş’in yaklaşık 80 kilometre kuzey batısındaki Râmnicu Vâlcea’ya bağlı Costeşti adlı küçük bir köyde yer alıyor.
Romanya Jeoloji Enstitüsü’nden Dr. Mircea Ticleanu konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “Romanya’daki trovantların çok farklı yaşları var. Trovantlar öylece görünmezler; doğal çıkıntılara ulaşan farklı jeolojik çağlardaki kum kütlelerinde veya kum ocaklarında bulunurlar” diye konuştu.
Dr. Ticleanu, “trovant” kelimesi jeoloji literatüründe ilk kez Romanya’dan kullanıldı. Costeşti bölgesini ziyaret edenler, yağmur suyunun varlığında zamanla yavaş yavaş büyüyen çok çeşitli trovant taşlarını zamanla keşfetti” dedi.
Diğer taraftan trovant taşları, yağmur suyundaki minerallerin taşın içerisinde basınç oluşturan bir reaksiyon oluşturmasıyla büyüyerek çoğalıyor. Ağaçların çevresini oluşturan halkalar gibi, trovantlar da kesildiğinde her biri bir büyüme dönemini temsil eden katmanlar ortaya çıkıyor.
YAŞAYAN TAŞLAR OLARAK ADLANDIRILIYOR
Trovant taşları bilimsel anlamda canlı olmasalar da, hem yerel halk hem de turistler onları zamanla değiştikleri için yaşayan taşlar olarak tanımladı.
Öte yandan, trovant taşlarının bulunduğu tek yer Costeşti değil; Romanya’nın farklı bir bölgesi olan Buza bölgesindeki Ulmet’te de benzerleri görülüyor.
UNESCO TARAFINDAN KORUMA ALTINA ALINDI
Öte yandan, Trovant taşları, 2004 yılında Romanya’nın Valcea ilinde Trovants Müzesi Doğa Koruma Alanı olarak UNESCO tarafından koruma altına alındı.
