Birleşmiş Milletler’in İsviçre’nin Cenevre kentinde bulunan İnsan Hakları Konseyi, Türkiye’nin insan hakları karnesini masaya yatırdı. Evrensel Periyodik İnceleme (UPR) Çalışma Grubu tarafından yapılan çalışma, İnsan Hakları Konseyi merkez binasındaki toplantıda müzakereye sunuldu.
Dışişleri Bakan Yardımcısı Faruk Kaymakçı’nın başkanlığındaki Türk heyeti, darbe sonrası yaşanan insan hakları ihlallerine şimdiye kadar sunduğu gerekçeleri yineledi. ”BM özel raportörlerinin işlerini yapmasına izin vermek, Türkiye’nin uluslararası yükümlülüklerine bağlılığını gösteriyor.” diyen Kaymakçı, “Türkiye’nin karşılaştığı zorluklar yeterince anlaşılmıyor” siteminde bulundu.
Toplantıda, ülke temsilcileri sırayla Türk hükümetine yönelik tavsiyelerini kısa bildiriler halinde sundu. İşte bazı ülkelerin tavsiyeleri:
Avustralya, Türkiye’den basın özgürlüğünü sağlaması ve ayrımcılıkla mücadele yasaları çıkarması çağrısı yaptı.
Belçika, terörle mücadele yasasının gözden geçirilmesini ve yargı bağımsızlığının sağlanmasını istedi.
Danimarka ve Fransa, terörle mücadele yasasının uluslararası standartlara getirilmesni tavsiye etti
Almanya, Türkiye’nin yargı bağımsızlığını engelleyen tüm hükümleri yürürlükten kaldırmasını tavsiye etti.
Birleşik Krallık, hakaret suçuyla ilgili düzenleme yapılarak ifade özgürlüğünün güçlendirilmesi çağrısı yaptı.
ABD, Türkiye’den terörle mücadele yasasını yeniden düzenlemesini, gazetecilerin keyfi olarak tutuklanmasına son verilmesi çağrısını yaptı.
Çekya, AİHM kararlarının yargıda uygulanmasını tavsiye etti.
‘BUNLAR TERÖR ÖRGÜTÜ PROPAGANDASI’
Danimarka temsilcisinin konuşmasının ardından söz alan Türk heyeti başkanı Faruk Kaymakçı, Türkiye’de ifade özgürlüğü olmadığı söyleminin terör örgütlerinin propagandası olduğunu ileri sürdü.”Kendini gazeteci olarak gizleyen bazı kişiler fetöye hizmet ediyor.” diyen Kaymakçı, davalarda kararı bağımsız mahkemelerin verdiğini söyledi. Türkiye’nin işkenceye sıfır tolerans taahhüdünü sürdürdüğünü savunan Kaymakçı, bazı seçilmiş belediye başkanlarının görevden alınmasının anayasaya uygun olduğunu ileri sürdü.
Faruk Kaymakçı, konuşmacıların bazı tavsiyelerine kızdı. Türk yetkili, konuşmasında ‘ülkelerinin çıkarları için’ kürsüyü istismar etmemeleri uyarısında bulundu. ‘Hücrede kimseyle görüştürülmeksizin tutuklama/gözaltı’ iddialarını reddeden Kaymakçı, Türk güvenlik güçlerinin barışçıl gösterilere müdahalesini, ‘güvenliği temin’ sözleriyle gerekçelendirdi.
DİĞER TAVSİYELER
Arjantin, LGBT topluluğunu koruma ve kaçırılma/zorla kaybedilme olaylarının engellenmesi çağrısını yaptı.
Bosna-Hersek, Türkiye’nin genel gözden geçirmenin bir önceki döneminde vaat ettiği yükümlülüklerini yerine getirmesini tavsiye etti.
Brezilya, zorla kaybetme (kaçırılma) vakalarıyla ilgili etkin soruşturmalar yapılmasını tavsiye etti.
Bangladeş, insan haklarının yükseltilmesi çağrısında bulundu.
Çad, engellilerle ilgili ayrımcı uygulamaların kaldırılmasını tavsiye etti.
Çin, etnik azınlıkların ve kadınların korunmasını tavsiye etti.
Ekvador, namus cinayetleriyle ilgili Türk ceza kanunundaki atıfların kaldırılmasını taviye etti.
Mısır, gözaltında işkenceden ve kötü muameleden kaçınılması tavsiyesinde bulundu.
Finlandiya, Türkiye’ye ayrımcılıkla mücadele yasalarını LGBT topluluğunun haklarını kapsayacak şekilde genişletmesini tavsiye etti.
Yunanistan, AİHM kararlarının uygulanmasını, Ekümenik Patrikliğin tanınmasını ve ülkedeki Rum azınlığın haklarının korunmasını tavsiye etti.
Honduras, zorla kaybetmelerle ilgili gerekli önlemlerin alınmasını tavsiye etti.
İzlanda, insan hakları aktivistlerinin saldırıya uğramaktan veya zulüm görmekten korkmaksızın çalışabilmelerinin sağlanmasını tavsiye etti.
Hindistan, insan ticaretinin önlenmesi için yasal düzenlemeleri artırma tavsiyesinde bulundu.
Irak, zorla kaybetmelerin önlenmesi, komşu ülkelerin sınırları ve egemenlik haklarına saygı gösterilmesi tavsiyesinde bulundu.
İtalya, keyfi gözaltılara son verilmesi ve yargı bağımsızlığının güçlendirilmesi tavsiyesinde bulundu.
Japonya, ifade özgürlüğünün ve kadın haklarının korunması için çabaları artırma tavsiyesinde bulundu.
Kırgızistan, kadınların her türlü karar alma sürecine katılımının artırılmasını tavsiye etti.
Litvanya, yeni yargı reformu stratejisini uygulamak için yasal düzenlemeleri hayata geçirme tavsiyesinde bulundu.
Lüksemburg, Kasım 2017’den bu yana tutuklu bulunan Osman Kavala’nın durumuna dikkat çekti.
Meksika, toplanma ve örgütlenme özgürlüğü ile ifade özgürlüğünü koruma tavsiyesinde bulundu.
Namibya, çocuk işçilikle mücadele çağrısı yaptı
Güney Kıbrıs, söz aldı. Türk elçiyi süreci siyasallaştırmaması ve BM terminolojisi dışına çıkmaması konusunda uyardı.
Hollanda, güçler ayrılığını kuvvetlendirme ve ceza kanununda değişiklik yapma tavsiyesinde bulundu.
Norveç, kadın haklarıyla ilgili İstanbul sözleşmesinin tam olarak uygulanması çağrısını yaptı.
Pakistan, yargıda insan hakları konusunda bilinci artırma ve cinsiyet eşitliğine önem verme tavsiyesinde bulundu
Portekiz, gazetecilerin ve insan hakları aktivistlerinin özgürce çalışabilmesine izin verilmesi çağrısı yaptı.
Güney Kore, kadınlara karşı işlenen suçların faillerinin bulunması çağrısı yaptı
Rusya Federasyonu, Türkiye’de insan hakları durumunun istikrarlı bir çizgide olduğunu belirtti.
İspanya, namus cinayetlerine TCK’da atıf yapılmasının (indirim, hafifletme vs) kaldırılmasını, ceza yaşının yükseltilmesini ve çocuk evliliğinin yasaklanmasını tavsiye etti.
İsveç, Türk Ceza Kanunu’nun terörle mücadele yasalarını kapsayacak şekilde reforme edilmesi, ‘keyfi’ olarak tutuklanan seçilmiş başkanların serbest bırakılması çağrısı yaptı.
İsviçre, ifade özgürlüğünün güçlendirilmesi için yargı reformunun etkin kullanılmasını, gözaltı koşullarının iyileştirilerek bu merkezlerin işkencenin önlenmesi için izlenmesi tavsiyesinde bulundu.
Suriye, Türkiye’nin terör örgütlerine desteğini kesmesi çağrısını yaptı.
Türkiye Suriye’nin suçlamasını kategorik olarak reddetti.
İnsan Hakları Konseyi, çalışma grubunun tavsiyelerini 30 Ocak’ta açıklayacak.
 Çalışma Grubu tarafından yapılan çalışma, İnsan Hakları Konseyi merkez binasındaki toplantıda müzakereye sunuldu.){kind=link}