Romanya ve Bulgaristan’ın Schengen üyeliği için yeni oylama gündemde

Bugün Lüksemburg’ta toplanan AB İçişleri Bakanları’nın oluşturduğu Konsey, Romanya ve Bulgaristan’ın Schengen konusunu da ele alıyor. Komisyonun kararı, önümüzdeki Aralık başında toplanacak İçişleri ve Adalet Konseyi (JAI) için yol gösterici olacak.

İKİ ÜLKENİN MÜLTECİ VE İADE SÜRECİNDEKİ BAŞARISI ARTI GELİŞME’  

Avrupa İçişleri Komiseri Ylva Johansson, Romanya ve Bulgaristan’ın mülteci, göç ve iade süreci ile ilgili pilot projelerin yönetiminde elde ettiği iyi sonuçların, iki devletin Avrupa Serbest Dolaşım Alanı Schengen’e katılımı lehine ek bir argüman olduğunu açıkladı.

İSPANYA, SCHENGEN KONUSUNU GÜNDEMİNE ALDI

Avrupa Birliği Dönem Başkanı İspanya, uzun zamandır çıkmaza giren Romanya ve Bulgaristan’ın Schengen alanına dahil edilmesi konusunu yeniden oylamaya hazırlıyor.

İki üyenin iç sınır kontrollerinin kaldırıldığı, pasaportsuz seyahate izin veren Schengen alanına girmesi, AB İçişleri Konseyi’nin oybirliği ile kabul etmesine bağlı. İspanya, dönem başkanı olarak 5-6 Aralık tarihlerindeki konsey toplantısında konuyu yeniden gündeme getirmek istiyor.

İspanya İçişleri Bakan Vekili Fernando Grande-Marlaska Romanya ve Bulgaristan’ın Schengen’e katılımının ülkesinin dönem başkanlığının “önceliği” olduğunu belirtti ve “Aralık ayında İspanya dönem başkanlığının son konseyinde bunun gerçeğe dönüşeceğini umuyoruz” dedi.

“GECİKMEDEN DAHİL EDELİM”

Schengen alanına dahil olma konusunda başvuruları değerlendiren Avrupa Komisyonu, 2011’den bu yana iki ülkenin güvenlik bilgisi paylaşımı, polis işbirliği ve sınır kontrolü gibi gerekli koşulları yerine getirdiğini belirtiyor.

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, eylül ayında yaptığı yıllık Avrupa Birliği’nin durumu konuşmasında iki ülkenin Schengen üyeliği için yeni bir çağrıda bulundu.

Von der Leyen, konuşmasında “Bunu kanıtladılar: Romanya ve Bulgaristan Schengen bölgemizin bir parçasıdır. O halde daha fazla gecikmeden onları da dahil edelim.” dedi.

Ancak iki ülkenin başvurusu Avusturya’nın vetosuyla engelleniyor. Avusturya İçişleri Bakanı Gerhard Karner ağustos ayında yaptığı açıklamada “Bizim pozisyonumuz Schengen sisteminin bir bütün olarak çalışmadığı yönündedir, bu nedenle genişlemesine açık değiliz.” dedi.

AVUSTURYA NEDEN VETO EDİYOR?

Viyana, AB’nin dış sınırlarında 2023’ün ilk sekiz ayında yaklaşık 232 bin 350 olarak tahmin edilen düzensiz sınır geçişlerinin ısrarla yüksek olmasının, Schengen’in daha fazla genişlemesini geciktirmek için yeterince güçlü bir argüman olduğunu söylüyor.

Avusturya, Almanya, Polonya ve Çekya gibi ülkeler sığınmacı akışını durdurmak için geçici sınır kontrolleri uygulamaya başladı. 

Romanya ve Bulgaristan ise, Avusturya’nın bu tutumuna, topraklarının göçmen hareketlerinin çoğunun gerçekleştiği Batı Balkan ya da Orta Akdeniz rotasının bir parçası olmadığını savunarak karşı çıkıyor. Ayrıca iki ülke, kamuoylarında AB içerisinde ayrımcılık yapıldığı izlenimini hakim.

Üstelik geçen yılki oylamada, AB’ye Romanya ve Bulgaristan’ın altı yıl sonra üye olan Hırvatistan’ın Schengen alanına kabul edilmesi konunun hassasiyetini artırıyor.

AVUSTURYA’NIN VETOSU AŞILABİLECEK Mİ?

Schengen alanına kabul edilmek için bekleyen Romanya, “sabrının tükendiğine” işaret etti. Bükreş, Viyana’yı yeniden veto etmesi durumunda Avrupa Adalet Divanı’na taşımakla tehdit etti.

İspanyol bakan yardımcısı Grande-Marlaska “Avusturya ile ve bütün 27 üye ile çalışıyoruz ve bence sonunda başarılı olacağız.” dedi. Grande-Marlaska Avusturya’nın hala direniş gösterip göstermediği konusunda da “Evet , ama ilerlemeye çalışıyoruz.” yanıtını verdi.

Toplam 27 üyesi olan Schengen bölgesinde 23 AB üyesi bulunuyor. Romanya ve Bulgaristan’ın yanı sıra, İrlanda ve Kıbrıs da Schengen’in dışında bulunan tam üyeler. İrlanda, İngiltere ile olan sınır anlaşması, Kıbrıs ise sınır ihtilafı nedeniyle bölgeye üye değil.