Avrupa Sınır Koruma Ajansı‘nın (Frontex) Direktörü Fabrice Leggeri, ajans hakkında dile getirilen ağır insan hakları ihlalleri iddialarının ardından görevinden istifa etti. 2015 yılından bu yana görevi yürüten Fransız yönetici, özellikle Ege Denizi ile Akdeniz’de sığınmacıları geri itme ve yasa dışı bir biçimde sınır dışı etme faaliyetlerine göz yummak ve bu faaliyetleri bilinçli bir şekilde gizlemekle suçlanıyordu.
Frontex Yönetim Kurulu, Fabrice Leggeri’nin istifasını sunmasının ardından Cuma günü yaptığı açıklamada, Leggeri’nin istifasının kabul edildiğini ve bu görevi geçici olarak Letonyalı Aija Kalnaja’nın üstleneceğini bildirdi. Kalnaja, Frontex’teki görevinden önce Letonya’da emniyet genel müdürü yardımcılığı görevinde bulunmuştu.
İNSAN HAKLARI İHLALLERİ GÖRMEZDEN Mİ GELİNDİ?
Leggeri’nin istifa kararı almasında en önemli etkenin, özellikle Ege Denizi’nde Yunan sahil güvenliğinin sığınmacıları uluslararası hukuka aykırı olarak geri itme faaliyetlerine, Frontex’in göz yumduğuna dair iddialar hakkında başlatılan soruşturma olduğu belirtiliyor. Söz konusu iddialara göre merkezi Polonya’nın başkenti Varşova’da bulunan Frontex’in yöneticileri, Yunanistan’ın sığınmacıları, hayatlarını riske edecek şekilde açık denize itmesini bilinçli bir şekilde örtbas etti.
RAPOR: FRONTEX’İN KAYITLARINDA GERİ İTME KAYITLARI BULUNUYOR
Son olarak “Lighthouse Reports”, “Der Spiegel”, “SRF Rundschau”, “Republik” ve “Le Monde” tarafından yürütülen ortak araştırmada, Frontex’in veri tabanında yüzlerce düzensiz göçmenin Ege’de geri itilmesine yönelik kayıtların yer aldığı belirtildi.
Ajansın, Mart 2020 ile Eylül 2021 arasında kadın ve çocukların da aralarında olduğu 957 sığınmacının denizde geri itilmesinde rol aldığı, bu vakaların Frontex’in “Jora” adlı veri tabanında “çıkış noktalarından ayrılmanın önlenmesi” şeklinde etiketlendiği kaydedildi.
AB Yolsuzlukla Mücadele Ofisi (OLAF), Frontex hakkında Ege’de göçmenlerin geri itilmesi ile taciz ve görevi kötüye kullanma gibi suçlamalar nedeniyle soruşturma başlatmıştı.
“FRONTEX, YUNANİSTAN’IN GERİ İTMELERİNİ BİLİYOR VE ÖRTBAS EDİYOR”
OLAF’ın Frontex hakkında yürüttüğü soruşturmanın sonuç raporundan bulgular da geçen ay yine Avrupa basınında yer almıştı. Sonuç raporunda Frontex Başkanı Leggeri ve diğer üst düzey yetkililerin, Yunanistan’ın Ege Denizi’ndeki geri itmelerini yalnızca bildikleri değil, aynı zamanda örtbas ettikleri iddia edilmişti.
Avrupa basınındaki birçok haberde, Frontex’in Yunanistan’ın düzensiz göçmenleri açık denize geri itmesine destek verdiği, uluslararası hukuka aykırı davrandığı, kurtarması gereken mülteci botlarını Türkiye sınırına püskürttüğü ileri sürülmüştü. Leggeri’nin, Yunanistan’ın düzensiz göçmenleri geri ittiğine ilişkin bir olayda delilleri sildirdiği savunulmuştu.
Frontex ve Yunanistan makamları, geri itmelerle ilgili iddiaları bugüne kadar reddetti.
Almanya İçişleri Bakanlığı, Leggeri’nin istifasını memnuniyet verici bir gelişme olarak değerlendirerek, bunun “yeni bir başlangıca fırsat tanıyacağını ve ortaya atılan iddiaların kuşku bırakmayacak şekilde araştırılmasını sağlayacağını” ifade etti.
2004 yılında kurulan Frontex, 2015 yılında yaşanan sığınmacı krizinin ardından Avrupa Birliği’nin (AB) dış sınırlarını ve sahil güvenliğini gözetlemekle görevlendirilmişti. Sınırların ve sahillerin korunması ise AB üyesi ülkelerin sorumluluğunda bulunuyor.
Son zamanlarda Frontex görevlilerinin de yer aldığı faaliyetlere yönelik eleştiriler artmış ve özellikle Avrupa’da koruma arayan kişilerin, geçerli Avrupa yasalarına aykırı olarak geri gönderilmelerine dair iddialar çoğalmıştı. Özellikle Yunan sahil güvenliğine atfedilen geri itme iddiaları ile ilgili olarak, Frontex personelinin bu faaliyetlere şahit olduğu ancak herhangi bir engelleme girişiminde bulunmadığı öne sürülüyor. Çok sayıda AB kurumu söz konusu iddiaları halihazırda inceliyor.
