Alman Hükümeti Hizmet Hareketini Böyle Tanımladı

Almanya’da Sol Parti, Federal Hükümete AKP tezleri doğru kabul edilerek Hizmet hareketi ile ilgili soru önergesi verdi. Verilen resmi cevabı Ercan Karakoyun yazdı.
Federal hükümetten Sol partinin soru önergesine cevap: Hizmet Hareketinin temel taşları eğitim ve insan yetiştirmedir.
Şubat 2017’de gerçekleştirilen Münih Güvenlik Zirvesi kapsamında MİT Başkanı Hakan Fidan, Alman Dış İstihbaratı BND Başkanı Bruno Kahl’a Almanya’da Hizmet Hareketi taraftarları ve kurumları hakkında bir dosya verdi.
Anlaşılan o ki, listeleri verirken Hakan Fidan Hizmet Hareketi’nin takibi için Alman güvenlik birimlerinden yardım umuyordu. Listede Almanya’da yaşayan yaklaşık 458 kişinin ikametgah adresleri, cep ve ev telefon numaraları ve birçok fotoğraf ve Hizmet Hareketi’ne yakın yaklaşık 202 dernek, okul ve kurum bulunuyordu. BND Başkanı Bruno Kahl, listeyi alır almaz federal hükümete ve iç istihbarat kurumu olan Anayasa Koruma Teşkilatı’na iletti. Federal Kriminal Dairesi ve Federal Başsavcılık, Eyalet Anayasa Koruma Teşkilatları ve eyalet polis teşkilatları da liste hakkında bilgilendirildi. Bazı eyaletlerde güvenlik birimleri listede ismi bulunan kişileri ve tehlike altında olanları Türkiye’ye ve Almanya’da Türk diplomatik kurumlarına gitmemeleri konusunda uyardı. Federal İçişleri Bakanı Thomas de Maiziere’nin görüşüne göre bu listeyle “bir provokasyon“ hedeflenmiş ve böyle Türkiye- Almanya ilişiklerinin gerilmesi öngörülmüş olabilir.
De Maiziere”nin açıklamasından sonra SPIEGEL’e konuşan Kahl, Türk Hükümetinin dile getirdiği Hizmet Hareketi’nin darbeden sorumlu olduğu tezine karşı açıklamalarda bulundu. Türk hükümeti, birçok düzlemde Hizmet Hareketi’nin darbedeki rolüne ikna etmek için uğraştı ve Kahl’e göre başarısız oldu. Kahl, Spiegel’e ‘Bu darbe memnuniyet verici bir bahane’ sözüyle yoğun şekilde tutuklama ve temizlik hareketine mazeret olduğunu söyledi. Kahl Hizmet Hareketini terörist veya islamcı-radikal bir grup olarak değil, tam aksine ‘seküler ve dini eğitim veren bir sivil toplum hareketi’ olarak tanımladı. Federal Hükümet adına Dış İşleri Devlet Bakanı Prof. Dr. Maria Böhmer cevap verdi.
Kahl’ın açıklamaları Sol Partideki yetkilileri rahatsız etmiş olmalı ki, Hizmetteki insanların bunca mağduriyetine rağmen Federal Hükümete Erdoğan’ın söylemlerini temel alarak soru önergesi sundu. Federal Hükümetin cevabı gecikmedi.
Federal hükümet adına Sol Partinin soru önergesine verilen cevapta hükümet hukuk devlet ilkesine vurgu yapmanın yanı sıra darbede Hizmet Hareketinin rolü konusundaki soruları ‘devlet güvenliği ve çıkarları ile bilgi kaynaklarını korumayı’ gerekçe göstererek ayrıntılı cevap vermekten kaçındı. Soru önergesinin hedefi doğrudan Hizmet Hareketi ve Fethullah Gülen Hocaefendi’nin öğretileri olmadığından bu konular hakkında kanaat belirtilmiyor. Darbe bağlamında Hizmet Hareketinin rolü ve Almanya’ya etkilerinin merkezde olduğu soru önergesinin olumlu mesajı Hizmet Hareketinin ‘seküler ve dini eğitim veren bir sivil toplum hareketi olduğuna dair yapılan açıklamaya vurgu yapılmasıdır.
Önergede Türk hükümetinin 2016 Temmuz’daki darbe girişimine yönelik kendi bakış açısını birçok defa Alman hükümeti temsilcileri ve Federal Güvenlik birimleri nezdinde ortaya koyduğu vurgulanıyor. Çok büyük bir oranda Türk kurum yetkilileri Alman meslektaşlarına yazılar göndererek bilgilendirme yapmış.
Sol Parti’nin ‘Türkiye’de muhalefet partilerinin darbenin arkasında Gülen’i görüyor’ ifadesine ise ‘Muhalefet parti temsilcileri 16 Temmuz 2016’dan sonra Gülen Hareketi’nin darbe girişiminde yer aldığı iddiasını desteklediler. Fakat bu zamana kadar Hareket’in hangi ölçüde, bir kısmı mı yoksa sadece şahıs bazında mı darbeye katıldığı konusunda mutabakat bulunmuyor.’ şeklinde yorumlayarak bu konuda bir fikir birliğinin olmadığının altını çiziyor.
Hizmet gönüllüleri yüksek eğitime sahip ve akademik ve ticari faaliyetlerde bulunuyor
Cevapta Hizmet hakkında eğitim ve yetiştirme faaliyetlerinin Hizmet Hareketi’nin temel taşlarından olduğu vurgulanırken birçok Hizmet gönüllüsünün yüksek eğitime sahip ve büyük yoğunlukla akademik ve ticari faaliyetlerde bulunanların olduğunun altı çiziliyor. Ayrıca Hizmet Hareketinin Anayasa Koruma Teşkilatı tarafından takip edilmediği vurgulanıyor.
Almanya’da sürekli artan bir ivme ile hem Türklerin hem de Almanların ilgisine mazhar olan Hizmet Hareketi, bu ilgiye paralel artan eleştiri ve ithamların da odağı olmaya devam ediyor.
Türkiye’den gelen bazı resmî ve sivil kişilerin Türkiye’deki malum tartışmaları Almanlara aktarması ve bazen bunların raporlarla desteklenmesi ise Hizmet Hareketi’ne yönelik eleştiri ve olumsuz bakışları arttıran bir sebep.
Almanya’da 16 eyalet var. Bu da 16 ayrı meclis demek. Federal meclisi de ilave ettiğimizde toplam sayı 17 oluyor. Bugüne kadar değişik eyaletlerde çok sayıda soru önergesi verildi. En son Federal Hükümete ve Başbakan Angela Merkel’e hitaben verilen soru önergesi ile sayı 20’yi geçti.
Sol Parti adına verilen soru önergelerde öne çıkan isim, partinin iç politikalar sözcüsü Ulla Jelpke. Yaptığı basın açıklamasında cevap ile alakalı şaşkınlığını ifade eden Jelpke ‘PKK ve DHKPC’lilere yapılanlara sessiz kalındığını ifade ederken neden Hizmet Hareketindekilere destek olunuyor’ diye soruyor. Federal Hükümet PKK ve DHKPC’nin net olarak terör örgütü olduklarına vurgu yaparken Hizmet Hareketi için bunun söz konusu olmadığının tekrar altını çizdi.
Ercan Karakoyun / Almanya
Diyalog ve Eğitim Vakfı Başkanı