‘Gagauz Özerk Yeri’nde 14 Mayıs’ta düzenlenen ikinci tur seçimlerinde Rus yanlısı ‘Şor Partisi’ adayı Evghenia Gutsul’un ‘başkan’ seçilmesi Kişinev’de ikinci ‘Transdinyester’ korkusuna neden oldu. Seçimleri ‘usulsüzlük’ gerekçesiyle incelemeye alan Kişinev, Rusya ile ilişkileri geliştirme çağrısı yapan yeni başkan adayı Gutsul’u tanımıyor.
ESKİ BAŞKANIN GÖREV SÜRESİ DOLUNCA SEÇİMLERE GİDİLMİŞTİ
Moldova’ya bağlı ‘Gagauz Özerk Yeri’nde mevcut Başkan İrina Vlah’ın ikinci 4 yıllık görev süresinin sona ermesi nedeniyle 30 Nisan’da seçime gidilmişti. Seçimde 7’si bağımsız, biri partili 8 aday başkanlık koltuğu için yarışmış ancak birinci turda adaylar net çoğunluğu sağlayamamıştı. İkinci turda ise rakibi yine Rus destekli Sosyalist Parti’den Grigorii Uzun karşısında başkanlığı Rus yanlısı oligarkların desteklediği Şor Partisinin adayı Evghenia Gutsul, yüzde 52,39 ile kazanmıştı.
ŞOR PARTİSİNİN KAPATILMASI GÜNDEMDE
Gutsul, Gagauz Özerk Yeri Meclisi “Halk Meclisi-Topluşu” üyeleri nezdinde onayı aldı. Ancak yeni başkanın aday olduğu Şor partisi, halen kapatılması talebiyle Moldova Anayasa Mahkemesinin gündeminde. Mahkeme, partinin kapatılma kararını Haziran’a erteledi. Şor Partisi, aylardır Cumhurbaşkanı Sandu aleyhindeki protestoları organize etmekle suçlanıyor.
Gagauz Özerk Yeri’nde yapılan seçimlerin usulsüz olduğunu açıklayan Kişinev yönetimi Rus yanlısı yeni başkanı tanımadığını açıkladı. Cumhurbaşkanı Maia Sandu, Rusya’yı Moldova ve bölgeyi istikrarsızlaştırmakla suçladı.
RECEAN: “SEÇİMLERDE USÜLSÜZLÜKLER TESPİT EDİLDİ”
Moldova başbakanı Dorin Recean da yaptığı açıklamada Gagauzya’daki seçimleri ‘belirsiz’ olarak niteleyerek, “Hukukçular, seçimlerde usulsüzlükler tespit etti. Başkanı, ne Kişinev ne de Moskova belirleyebilir. Halk seçiyor. Son kararı mahkeme verecek” dedi.
GAGAUZ ÖZERK YERİ’NİN TARİHİ GEÇMİŞİ
Moldova parlamentosunun 1994’te Gagauzlara özerklik tanıyan yeni bir anayasayı kabul etmesiyle Gagauz Yeri’nin özerkliği, Moldova hükümetince resmen tanınmıştı. Toprak bütünlüğü olmayan bölge başkent Komrat, Çadır Lunga ve Valkaneş olmak üzere 3 şehir ve yaklaşık 25 köyden oluşuyor. Yaklaşık 120 bin nüfusa sahip Gagauz Özerk Yeri’nde halk, Gagauz Türkçesi konuşuyor.
MOLDOVA’NIN AYRILIKÇI TRANSDİNYESTER PROBLEMİ
Haziran 2022’de AB’den katılım müzakereleri onayı alan 2,6 milyon nüfuslu Moldova Cumhuriyetinin diğer bir problemi ise ülkenin doğusundaki yaklaşık 300 bin nüfuslu Rus yanlısı ayrılıkçı Transdinyester bölgesi.
Moldova Cumhuriyeti, Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından 27 Ağustos 1991 tarihinde bağımsızlığını ilan etmişti. Hemen ardından Dinyester Nehri’nin sol yakasındaki Transdinyester, Rusya’nın desteğiyle tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan etti. Moldova-Ukrayna arasındaki bölge, uluslararası toplum tarafından tanınmıyor.
SANDU: RUSYA’YA KARŞI BAĞIMSIZLIĞIMIZI ANCAK AB’DE KORUYABLİRİZ
2020 yılından beri iktidarda olan batı yanlısı Moldova Cumhurbaşkanı Maia Sandu, Moskova’nın baskı ve saldırılarından korunabilmenin tek yolunun bir an önce AB’ye girmek olduğunu açıkladı. Sandu, geçtiğimiz şubat ayında, Rusya’yı Kişinev’de meşru seçilmiş hükümeti devirmek için darbe planlamakla suçlamıştı. Sandu, “Özgür dünyanın bir parçası olmaya devam etmek istiyoruz. Rusya’nın Ukrayna’da neler yaptığını, nasıl bölge ülkelerinin demokratikleşmesini engellemeye çalıştığını görüyoruz” dedi.
