HAYRİ GÜL / TURNU SEVERİN
Tuna üzerinde (Romanya-Sırbistan arasında) 1970’li yıllara kadar varlığını sürdüren Adakale’nin son sakinleri tek tek hayata veda ediyor. Turnu Severin’de yaşamını sürdüren Durgut Husref (Turgut Hüsrev)’de ebedi hayata göç etti. Geçtiğimiz Cuma günü 75 yaşında vefat eden Husref’in cenazesini Bükreş Camii ve Adakale Camiinin son imamlarından Osman Aziz hoca kıldırdı. Geçtiğimiz Pazar günü yakınlarının ve dostlarının katılımıyla kılınan cenaze namazından sonra Husref’in cenazesi Turnu Severin’e bağlı Schela’daki aile mezarlığına defnedildi.
27.12.1943 Adakale doğumlu olan Durgut Husref, ada yıkıldıktan sonra İstanbul’a göç etmiş. Ancak buraya alışamamış ve 2 yıl sonra tekrar Romanya’ya dönmüş. Adakale’ye olan hasretini Ada’ya en yakın şehir olan Tuna sahillerindeki Turnu Severin’de gidermeye çalışmış. Vefat anına kadar yaşamını burada sürdürmüş. Turgut’un Meral ve Ender isimlerinde iki çocuğu bulunuyor.
“ADA HEP İÇİMİZDE YAŞIYOR”
Husref, hayattayken Adakale ile ilgili yaptığı bir röportajda şu ifadeleri kullanmıştı, “Adanın son sakinlerinden olduğum için, hatıralarımıza sahip çıkıyorum. Kimse Adakale’yi hatırlamıyor ama aslında ada hep içimizde yaşıyor..”
Çavuşesku yönetimi tarafından 1970’li yıllarda üzerine Hidroelektrik Barajı yapma gerekçesiyle yıkılan tarih ve doğa güzellikleri ile tanınan Adakale’de yaklaşık 600 kişi yaşıyordu.
TUNA ÜZERİNDE RÜYA GİBİ BİR YERDİ
Romanya’da Tuna nehrinin tam ortasında (Romanya ve Sırbistan arasında) bulunan Adakale, 48 yıl önce sular altında kaldı. Farklı kültürlerin izlerini bıraktığı ada ile birlikte, koca bir tarih de yok oldu.
Tuna üzerinde kalan Adakale’nin 600 kişilik nüfusu vardı. Kısıtlı ekonomik imkânlara sahip sakinleri; şekercilik, lokum, kayıkçılık ve tütün-sigara ticareti ile geçiniyordu. Tek katlı Osmanlı evleri ve tek minareli bir cami adaya tipik bir Osmanlı köyü görünümü veriyordu.
Adakale, 1923’te Lozan Antlaşması’yla resmen Romanya’ya devredildi. 500 yıllık geçmişi bulunan ada, ancak 1970’lere kadar dayanabildi. 1970’te yapılan Demirkapı barajı (Porțile de Fier) ile Tuna nehrinin suları altında kaldı. Adakale sakinlerinin santralin yakınındaki başka bir ada olan Şimian’a yerleştirileceği sözü verilmiş fakat bu söz tutulmamış.
Ada, yıkıldıktan sonra sakinleri, Turnu Severin, Bükreş, Köstence ve İstanbul’a göç etmek zorunda kaldı. Ancak hep Adakale hayaliyle yaşadılar..
