Yaklaşık 3 yıldır kanserle mücadele eden Romanya’nın ünlü Türk – Osmanlı uzmanı, tarihçi Prof. Dr. Mihai Maxim, 74 yaşında hayatını kaybetti. Maxim’in vefatını akademisyen arkadaşı Armand Goșu duyurdu.
Osmanlı diplomasisi ve yazışmaları konusunda uzman olan Maxim, tarihçi Halil İnalcık’ın öğrencisiydi.
Türk-Romen ilişkileri tarihine dair 130’un üzerinde makale ve kitabı bulunan Prof. Maxim, uzun yıllar Türkiye’deki Başbakanlık Osmanlı Arşivi’nde araştırmalar yaptı.
Bir röportajında, “Hayata yeniden gelseydim tereddüt etmeden yine tarih, araştırma ve üniversite kürsüsünde olmayı tercih ederdim” diyen Maxim, en büyük zevkinin Osmanlı ve tarih üzerinde araştırma yapmak olduğunu ifade etmişti.
Ana dili Romence dışında; Türkçe, Osmanlıca, İngilizce, Fransızca, Rusça, İtalyanca ve orta seviyede Almanca bilen Prof. Maxim, Bükreş’teki Türkiye ve Osmanlı araştırmaları Merkezinin kurucu müdürlüğünü yaptı. İstanbul’daki Dimitrie Kantemir (ICR) Romen Kültür Merkezi’nin ilk kuruluşunu ve müdürlüğünü de yapan ünlü tarihçi, Bükreş Üniversitesi Tarih Fakültesi’nde Profesörlük görevine devam ederken lisans ve doktora tezlerine de danışmanlık yaptı.
Prof. Maxim’in Romanya haricinde, Türkiye, İtalya, Japonya, İran ve Irak’lı yüzlerce yetiştirdiği öğrencisi bulunuyor.
9 Kasım 1943 tarihinde Romanya’nın kuzeyindeki Botoşani ilinin Vorniçeni köyünde dünyaya gelen Maxim, Yaş Lisesi’ndeki öğreniminin ardından Yaş Üniversitesi Tarih Fakültesi’ne girdi (1961). II. Sınıfın sonunda kazandığı bursla bir sene Bakü Şark Etütleri Fakültesi’nde (1963-1964), dört sene de Moskova Lomosonov Üniversitesi Şark Dilleri Enstitü’sünün Türk Tarihi Bölümü’nde okudu (1964-1968). l6. Asrın İkinci Yarısında Osmanlı Devleti’ne Karşı Boğdan-Eflāk Prensliklerinin İktisadi-Mali Mükellefiyetleri isimli lisans teziyle mezuniyetinin ardından Bükreş Üniversitesi Tarih Fakültesi’ne asistan olarak başladı (1 Eylül 1968). Doktora çalışmaları için geldiği Türkiye’de Prof. Halil İnalcık’ın öğrencisi oldu. Yard. Doç. (1978-1989), Doçent (1990-1993) ve Profesör (1993) oldu. Çeşitli zamanlarda Columbia, Venedik, İstanbul, Bilkent ve Fatih Üniversitelerinde çalıştı.
KAPATILAN FATİH ÜNİVERSİTESİNDE DE GÖREV YAPMIŞTI
Eğitim düşmanı Erdoğan rejiminin kapatmadan önce İstanbul’daki Fatih Üniversitesinde de bir süre görev yapan Prof. Mihai Maxim, buradaki eğitim çalışmaları için, “Çok güzel bir eğitim ortamı. En huzurlu günlerimi burada geçiriyorum” yorumunu yapmıştı.
Hizmet hareketinin Türkiye’de ve Romanya’daki eğitim kurumlarını her zaman takdir eden ve destekleyen Prof. Mihai Maxim, Türkçe Olimpiyatları jürisinde de yer almış ve bu görevi büyük bir onur olarak kabul ettiğini ifade etmişti.
MAXİM’İN SON MESAJI: İYİ DOST KARA GÜNDE BELLİ OLUR!..
Yaklaşık 1 yıl önce Fransa’ya tedavi amacıyla gitmeden önce görüşmüştük Maxim’le.. Aylar sonra tekrar merak edip durumunu öğrenmek için ‘geçmiş olsun’ mesajı yazmıştım. Maxim, mesajıma kısa ve öz Türk atasözü ile “Çok teşekkürler değerli dostum. İyi dost kara günde belli olur!.. En iyi dileklerimle” ifadeleriyle cevap vermişti..
Maxim’in cenazesi, Cumartesi günü Bükreş Şos. Oltenitei (Biserica Inaltarea) düzenlenecek törenden sonra toprağa verilecek.
Romen halkının başı sağ olsun..
(Hayri Gül)
