Greenpeace Akdeniz, Türkiye’de test ettiği yiyeceklerin yüzde 15’inde kullanımı yasak pestisit, yüzde 51’inde ise hormonal sistemi etkileyen pestisitler çıktığını açıkladı.
Pestisit, tarımda bakteri, virüs ve haşerelerin zararlı etkilerini ortadan kaldırmak için kullanılan dezenfektanlara, kabaca tarım ilaçlarına deniyor. Pestisitler, sebze ve meyvelerin doğada zarar görmeden yetişmesi ve yaşam alanlarının zararlı mikroorganizmalardan arınması gibi konularda fayda sağlamasının yanında, kullanım yanlışlığına bağlı olarak insan sağlığı için ciddi tehdit oluşturuyor.
Gıda Mühendisi Bülent Şık’ın Greenpeace için yaptığı araştırmada, 2019 yılı Ağustos, Ekim ve Kasım aylarında Türkiye’de faaliyet gösteren beş büyük market ve bir semt pazarından alınan 30’ar adet domates, yeşil biber ve salatalık olmak üzere toplam 90 örnek incelendi.
90 örneğin yarısında da sucul canlılar, arılar, algler ve faydalı böcekler açısından çok zararlı olan pestisitlerin kalıntısı tespit edildi.
Konuyla ilgili BBC Türkçe’ye konuşan Greenpeace yetkilisi Berkan Özyer, “Ekolojik tarım modeliyle hem çiftçileri pestisit çıkmazından kurtarabilir hem de sağlıklı gıdaya erişim sağlayabiliriz. Çiftçilerin emeklerinin karşılığını alabilmesi de burada kilit bir öneme sahip. Üretici ve tüketicilerin doğrudan buluşması, tedarik zincirinin kısalması gerekiyor. Bunun da yolu düzenli olarak denetlenen üretici pazarlarından geçiyor” dedi.
MARKETTEKİ SEBZE MEYVE DAHA ZEHİRLİ
Araştırmada, marketlerden alınan örneklerin pestisit kalıntıları açısından pazarlardan alınan örneklere nazaran yüzde 14 daha çok risk içerdiği tespit edildi.
Ağustos ayında alınan örneklerin hiçbirinde 5 ve 5’ten fazla pestisit kalıntısı içeren örnek tespit edilmedi. Ekim ayında alınan 30 örneğin 4’te 1’inde; Kasım ayında alınan 30 adet örneğin ise yaklaşık yarısında 5 ve 5’ten fazla pestisit kalıntısına rastlandı.
KASIMDA YEŞİL BİBERDE 14 ÇEŞİT ZEHİR
Kasım ayında sadece bir yeşil biber örneğinde tam 14 adet farklı pestisit kalıntısı bulundu. Bir pestisitin tek başına sahip olduğu toksik etki diğer pestisitlerle bir arada olduğunda “kokteyl etkisi” denen daha fazla olumsuz etkiye sahip olabiliyor.
Greenpeace 2016 yılında pestisitleri sağlığa etkilerine göre sınıflandırarak bir “Kara Liste” hazırlamıştı. Yeni araştırmada incelenen 90 ürünün yüzde 77’sindeki pestisit kalıntılarının “Kara Liste”deki memelilere toksisite ve çevresel toksisite içinde yer alan kriterlerin birine ya da birkaçına aykırı olduğu tespit edildi.