Bulgaristan, siyasi istikrarsızlığın sona ermesi umuduyla pazar günü erken genel seçimle sandık başına gidiyor. Böylece halk, son iki yılda beşinci kez parlamento seçimleri için oy kullanacak. Anket şirketlerinin yaptığı araştırmalara göre Bulgaristan Halk Meclisi’ne beş partinin girmesine kesin gözüyle bakılıyor.
Değişime Devam Ediyoruz-Demokratik Bulgaristan koalisyonu ile GERB-SDS (Bulgaristan’ın Avrupai Kalkınması için Vatandaşlar ile Demokratik Güçler Birliği) koalisyonu at başı gidiyor. Halk Meclisi’ne girmesi beklenen diğer partiler ise genellikle Türk azınlığının oy verdiği Hak ve Özgürlükler Hareketi (HÖH), Yeniden Doğuş Partisi ve Bulgar Sosyalist Partisi. Seçimleri hangi partinin kazanacağı net değil, zira iki büyük koalisyonun da sandıktan birinci çıkma şansları bulunuyor. Yüzde 4’lük barajın eşiğinde olup parlamentoya girme olasılığı bulunan altıncı parti ise Bulgar Yükselişi Partisi.
NASIL BİR BULGARİSTAN VAAT EDİLİYOR?
Değişime Devam Ediyoruz-Demokratik Bulgaristan koalisyonu, seçim kampanyası boyunca çalışanların maaşlarını ve emekli maaşlarını Avrupa standartları düzeyine çıkarma, normal bir Avrupa adaleti, eğitimi ve sağlık sistemi sağlamayı vaat etti. Ayrıca, temel önceliklerinin Bulgaristan’ın Shengen’e girmesi ve euro’ya geçmesi olduğunu vurguladı.
Öte yandan Bulgaristan’ı yaklaşık on iki yıl idare eden GERB partisinin lideri Boyko Borisov ise, partisinin hükümet kurulması için azami gayret göstereceğinin altını çizdi. İki yıldır iktidarda olmayan GERB tarafından en çok eleştirilen konular ise enflasyon, enerji fiyatları ve mülteci krizi oldu.
Genellikle Türk azınlığının oy verdiği Hak ve Özgürlükler Hareketi ise, seçim kampanyasında yoksulluğun önüne geçeceklerini, Avrupa Birliği’nden (AB) gelen bütün kaynakların amaca uygun kullanılmasını hedeflediklerini, zayıf konumda bulunan vatandaşlara destek sağlayacaklarını, ulaşılabilir sağlık sistemi için çalışacaklarını, gençlerin kaliteli eğitim alıp gerek Bulgaristan’da gerekse Avrupa’da eşit pozisyonda iş piyasasına çıkmaları için gayret göstereceklerini vurguladı.
Yeniden Doğuş Partisi’nin seçim kampanyası euro’ya geçilmemesi ve Bulgar Levas’ının para birimi olarak muhafaza edilmesine yönelik düzenlediği imza kampanyasının gölgesinde geçerken, Bulgar Sosyalist Partisinin temel önceliği ise Ukrayna’da devam eden savaşta tarafsız kalınması oldu.
LİDERLER HÜKÜMET KURMAYA İSTEKLİ
Az farkla da olsa eğer sandıktan birinci parti çıkarsa Değişime Devam Ediyoruz-Demokratik Bulgaristan koalisyonu, seçimlerden sonra azınlık hükümeti kurarak iktidara gelme niyetinde. Fakat çıkarabileceği milletvekili sayısı en iyi ihtimalle 80 civarında kalabilir. Değişime Devam Ediyoruz-Demokratik Bulgaristan koalisyonunun liderleri, GERB partisi ile geniş tabanlı bir koalisyonda yer almayacaklarını daha önce açıklamıştı. Öte yandan GERB ve HÖH’ten gelecek olası bir desteğe açık olduklarını belirttiler. GERB lideri Boyko Borisov, birinci gelen partiyi destekleyeceklerini söylemişti.
Değişime Devam Ediyoruz-Demokratik Bulgaristan koalisyonu, ortaya açık ve net bir yönetim programı koyabilirse belki parlamentodan onay alabilir. Bu her iki büyük koalisyon için iyi bir seçenek olabilir. Değişime Devam Ediyoruz-Demokratik Bulgaristan koalisyonu, hükümet kurmayı başarmış olur, GERB-SDS ise hem en büyük muhalefet partisi olma özelliğini korur hem de doğrudan iktidarda bulunmanın getireceği eksi puanları hanesine yazdırmamış olur.
BORİSOV’UN POZİSYONU…
Uzmanlara göre, Değişime Devam Ediyoruz-Demokratik Bulgaristan ile GERB-SDS arasında geniş tabanlı bir hükümet kurulabilmesi, GERB lideri Boyko Borisov’un 2 Nisan seçimlerinin ardından aktif siyaseti bırakmasıyla mümkün olabilir. Borisov’un geri çekilmesi GERB partisine yönelik koalisyon ambargosunu ortadan kaldırabilir ve böylelikle ülke, girmiş olduğu siyasi krizden çıkma imkanına kavuşabilir. Ayrıca, böyle olası bir durum Bulgaristan’ın Batılı partnerleri tarafından da gayet olumlu karşılanacaktır.
Hiç şüphe yok ki seçimlerden sonra iki büyük koalisyon üzerinde hükümet kurulması yönünde büyük baskı olacak. Sorun şu ki Bulgaristan siyasetinde azınlık hükümetleri pek yaygın bir formül değil ve bunlara destek verme kültürü de yok. Öte yandan her partinin belli başlı kırmızı çizgileri bulunuyor. Bu durumda kısa vadeli de olsa bir konsensüs hükümeti kurulabilir.
Bu da başarılamazsa Bulgaristan’da, güze yapılacak olan yerel seçimlerle birlikte 2’si 1 arada hem yerel hem de erken genel seçime gitme olasılığı doğar ya da yerel seçimlerden önce veya sonra yeniden bir erken genel seçim yapılır. (MEHMET ÖMER / BAKIŞ)