1927 tarihli Askerlik Kanunu’nun yerini alan yeni Askeralma Kanunu, yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları ile ilgili kapsamlı değişiklikler getirdi. Yeni kanun kapsamında gurbetçiler, dövizle askerlik için bu yıl 5 bin 113 euro ödeyecek.
TBMM’de kabul edilerek geçen hafta yürürlüğe giren yeni askerlik kanunu ile askerlik süresi 6 aya indirilirken, bedelli ve dövizle askerlikle ilgili kalıcı düzenleme yapıldı. Yurt dışındaki Türk vatandaşlarının dövizle askerlik kapsamında ödeyeceği tutar, yılın ilk iş günündeki Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden euro olarak hesaplanacak.
Buna göre gurbetçiler 2019 yılı için 5 bin 113 euro veya karşılığı döviz ödemek zorunda. Geçen yılki bedelli askerlik yasasında yurt dışında yaşayan Türkler, 15 bin lira ödeyerek dövizle askerlik hakkından yararlanmışlardı. Geçen yıl ağustos-eylül aylarında euro kuru 7 TL ile 7.80 TL arasında seyretti.
O tarihte başvuruda bulunan kişiler 2 bin 150 euro ile 1900 euro arasında ödeme yaparak askerlik yükümlülüklerini yerine getirdi. Buna göre, yeni kanun kapsamında dövizle askerlik hakkından yararlanacak kişilerin ödeyeceği tutar euro bazında yüzde 150 dolayında artmış oldu.
Dövizle askerlik bedeli 2016 yılından önce de 5.112 ve 6000 euro düzeyinde belirlenmişti. Ancak, yurt dışındaki Türk vatandaşlarının anavatanla bağlarının korunması için 2016 yılında 1000 euroya düşürülmüştü.
Yurt dışında yaşayan Türkler, dövizle askerlik bedelinin yeniden gözden geçirilmesi için TBMM’de siyasi parti gruplarına taleplerini iletmeye devam ediyor. Ancak bu taleplerin yakın vadede karşılık bulması zor görünüyor.
DÖVİZLE ASKERLİK ŞARTLARINI HATIRLAYALIM
Dövizle askerlik hakkından yabancı ülkelerde iltica başvurusu dışında elde ettikleri çalışma iznini de ihtiva eden oturma izni veya doğrudan çalışma iznine sahip işçi, işveren veya bir meslek ya da sanat mensubu sıfatını haiz olanlarla yabancı bandrollü gemilerde çalışanlar yararlanabilecek. Bu haktan yararlanabilmek için en az 3 yıl (1095 gün) fiilen çalışma şartı aranacak.
Ücret veya maaşları yurt içinden transfer edilenler ile yabancı ülkelerde resmi görevle bulunanlar, oturma veya çalışma iznini iltica nedeniyle almış olanlar dövizle askerlik yapamayacak.
Başvuruları iptal edilenlerin, bedeli ödediği halde başvuru işlemleri tamamlanmamış olanların ödedikleri paralar, talepleri halinde iade edilecek. Ancak, ödeme ve başvuru işlemlerini tamamladıktan sonra vefat edenlere, Türk vatandaşlığını kaybedenlere veya vatandaşlıktan çıkmasına izin verilenlere iade yapılmayacak.
Ödemeyi yaptıktan sonra dövizle askerlik kapsamından çıkartılma talebinde bulunanların talebi kabul edilmeyecek.
Önceki kanuna göre, yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları askerliği 38 yaşını dolduruncaya kadar ertelete biliyorlardı. Yeni kanunla erteleme süresi 35 yaşa indirildi.
Yurt dışında yaşayan Türkler, 35 yaşını tamamladıkları yılın sonuna kadar askerliği erteleyebilecek.
Daha önce askerliğini 38 yaşa kadar erteletmiş olanların bu hakları devam edecek. Ancak, 26 Haziran 2019 tarihinden sonra başvuranlar en fazla 35 yaşına kadar erteletebilecek.