Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), 2018 yılı istatistiklerini AİHM Başkanı Guido Raimondi’nin katılımıyla gerçekleştirilen bir basın toplantısı ile açıkladı. Rapora göre, Türkiye 2017 yılından sonra, 2018 yılında da 40 ihlal kararıyla ifade özgürlüğünü Avrupa Konseyi üyesi ülkeler içerisinde en fazla ihlal eden ülke oldu.
AİHM, 2018’DE 1.1014 KARAR YAYIMLADI
AİHM, 2018 yılı içerisinde toplam 1.014 karar yayımladı. 2018 yılında Mahkeme’ye 43 bin 100 başvuru yapıldı. 29 bin 300 başvuru tek yargıç tarafından kabul edilemez bulundu. Mahkeme önünde ön incelemesi yapılan başvuruların yüzde 60’ı İç Tüzük 47’ye uyulmadığı için atıldı.
GEÇEN SENE 15.595 KARAR VERİLİRKEN, BU YIL 2.783 KARAR VERİLDİ
Başvurulardan 7 bin 644’ü ilgili hükümete bildirildi. Geçen sene 15 bin 595 başvuru hakkında karar verilirken, bu sene 2 bin 783 karar verildi. Bu kararlarda başvurular birleştirildiği için aslında 1.014 karar verilmiş oldu.
AİHM, ÖNCELİK KATEGORİSİNİ DEĞİŞTİRDİ
Mahkeme, 30 Mayıs 2017 tarihinde yayımladığı açıklama ile 22 Mayıs 2017 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 2009 yılından bu yana uyguladığı ‘öncelik’ politikasını değiştirdiğini duyurmuştu.
Mahkeme’nin en önemli gördüğü ilk üç kategoriye giren başvurulara öncelik verilmesini amaçlayan değişiklik sonucu, 31 Aralık 2018 itibarıyla Mahkeme önünde öncelikli olarak incelenmeyi bekleyen başvuru sayısı, geçen yıla oranla %15 artarak 20 bin 613’e çıktı.
RUSYA 1’İNCİ, TÜRKİYE 2’İNCİ
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’i (AİHS) en çok ihlal eden ülkeler sıralamasında AİHS’nin en az bir maddesinin ihlal edildiği 238 karar ile Rusya birinci sırada. Rusya’yı 140 ihlal kararı ile Türkiye, 86 ihlal kararı ile Ukrayna, 71 ihlal kararıyla Romanya takip ediyor. Mahkeme önünde bekleyen davaların %20.9’u Rusya’ya, %15.1’i Romanya’ya, %12.9’u Ukrayna’ya ve %12.6’sı Türkiye’ye ait.
TÜRKİYE’YE KARŞI YAPILMIŞ BAŞVURU 1 YILDA 7.107
2018’de AİHM önünde Türkiye’ye karşı yapılmış toplam başvuru sayısı 7 bin 107 oldu. Türkiye 2017 yılından sonra, 2018 yılında da 40 ihlal kararıyla ifade özgürlüğünü Avrupa Konseyi üyesi ülkeler içerisinde en fazla ihlal eden ülke oldu.
TÜRKİYE, GÖSTERİ VE DERNEK KURMA ÖZGÜRLÜĞÜNÜ EN FAZLA İHLAL EDEN ÜLKE
Türkiye ayrıca 11 ihlal kararı ile toplantı, gösteri düzenleme ve dernek kurma özgürlüğünü en fazla ihlal eden ülke oldu.
Türkiye’ye karşı verilen ve AİHS’in en az bir maddesinin ihlal edildiği 140 kararda ihlal edilen maddeler:
- 2. madde – yaşam hakkı: 1 ihlal
- 2. madde – yaşam hakkı bağlamında etkin soruşturma yükümlülüğü: 10 ihlal
- 3. madde – insanlık dışı ve aşağılayıcı muamele yasağı: 11 ihlal (işkence yasağından ihlal yok)
- 3. madde – işkence, insanlık dışı ve aşağılayıcı muamele yasağı bağlamında etkin soruşturma yükümlülüğü: 5 ihlal
- 5. madde – özgürlük ve güvenlik hakkı: 29 ihlal
- 6. madde – adil yargılanma hakkı: 41 ihlal
- 6. madde – makul sürede yargılanma hakkı: 9 ihlal
- 8. madde – özel hayata ve aile hayatına saygı hakkı: 8 ihlal
- 9. madde – din ve vicdan özgürlüğü: 1 ihlal
- 10. madde – ifade özgürlüğü: 40 ihlal
- 11. madde – toplantı ve örgütlenme özgürlüğü: 11 ihlal
- 13. madde – etkili başvuru yolu: 7 ihlal
- 14. madde – ayrımcılık yasağı: 3 ihlal
- Ek 1 no.lu Protokol madde 1 – mülkiyet hakkı: 3 ihlal
- Ek 1 no.lu Protokol madde 2 – eğitim hakkı: 0 ihlal
- Ek 1 no.lu Protokol madde 3 – serbest seçim hakkı: 1 ihlal