Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI), Türkiye’de gerçekleştirdiği temaslarda gazetecilere özgürlük sağlanması ve bağımsız medyanın gelişmesi çağrısında bulundu. Üç gün süren görüşmelerin sonucunda yayımlanan bildiride medyaya uygulanan baskılar ve ifade özgürlüğü önündeki endişelere dikkat çekildi.
IPI, vardıkları sonucu ‘vahim’ olarak nitelerken, medyaya yapılan baskının 2016’daki darbe girişiminden sonra tavan yaptığını belirtti. IPI verilerine göre darbe girişiminden sonra 170 medya kuruluşu kapatıldı, yüzlerce gazeteci cezai kovuşturmalara tabi tutuldu. 162 gazeteci hapiste. Bunların 33’ü darbe girişiminden önce, 129’u ise darbe girişiminden sonra cezaevine konuldu. 70 gazete (16’sı ileride tekrar açıldı), 6 haber ajansı, 24 radyo istasyonu, 17 televizyon kanalı ve 20 dergi, 15 Temmuz darbe girişiminden sonra kapatıldı. Gazetecilere toplamda yaklaşık 430 yıl hapis cezası verildi. Toplam 206 gazeteci hakkında soruşturma açıldı.
IPI, Türkiye’ye düzenlediği üst düzey ziyaretin son gününde, İstanbul’da basın toplantısı düzenledi. Toplantıya, IPI Yönetim Kurulu Başkanı Markus Spillman, IPI üyesi ve BBC İskoçya Eski Yazı İşleri Müdürü Sandy Bremner, IPI Direktörü Barbara Trionfi, IPI Türkiye Savunu Koordinatörü Caroline Stockford, Helsingin Sanomat Vakfı Temsilcisi Sanna Pekkonen ve IPI Türkiye Temsilcisi Kadri Gürsel katıldı. IPI Heyeti Türkiye ziyaretinde, Adalet ve İçişleri Bakanlıklarının temsilcileri, CHP ve HDP liderleri, yabancı diplomatlar ve gazeteciler ile bir araya geldi. IPI’nın Cumhurbaşkanlığı ve AKP yetkilileri ile görüşme talepleri ise olumsuz sonuçlandı.
‘AİHM KARARLARI BAĞLAYICIDIR’
IPI heyeti, hükümet temsilcileri ile yaptığı görüşmelerde Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) hükümlerinin bağlayıcılığı gibi uluslararası insan hakları mekanizmalarının değerlerine dair güvence aldığını belirtti. Heyet, Adalet Bakanlığının üst düzey yetkilileri ile görüşüldüğünü, özellikle AİHM’nin son dönemdeki kararlarının yerel mahkemeler tarafından dikkate alınacağını ve ülkedeki benzer davalarda örnek teşkil edeceğini görüştüklerini ifade etti.
IPI Yönetim Kurulu Başkanı Markus Spillmann, darbe girişiminden sonra zorlu bir sürecin yaşandığını ve Türkiye’de güvenliğin sağlanması adına bazı önlemlerin alınması gerektiğini anladıklarını vurguladı ve şunları ekledi: “Ancak, Türkiye’ye uluslararası taahhüt ve yükümlülüklerini bir kez daha hatırlatmak ve özgür bir basın sahnesinin oluşabilmesi için gerekli koşulların sağlanması gereğini yinelemek istiyoruz.”