ABD’nin İran’ın enerji ihracatını yaptırımlara tabi kılacağı ambargosu başladı. Türkiye’deki İran uçaklarına yakıt verilmediği belirtilirken, TÜPRAŞ için muafiyet beklendiği kaydedildi.
Habertürk’ten Güntay Şimşek’in aktardığına göre, ABD’nin, İran’ın enerji ihracatını yaptırımlara tabi kılacağı ambargosu başladı. Türkiye’de havayolu şirketlerine yakıt sağlayan Vitol Grubu’na ait Petrol Ofisi’nin İran uçaklarına yakıt sağlamadığı ifade edildi.
Ağır yaptırımlar içeren İran ambargosunun Kasım 2018’de başlayacağı bilgisi çerçevesinde Türkiye’de ilk adımı Hollanda merkezli Vitol Grubu’na ait Petrol Ofisi (PO) atmıştı.
İran uçaklarına hizmet veren şirketlere gönderilen yazıda, “1 Kasım itibariyle uluslararası yasaklar ve şirket kurallar çerçevesinde hiçbir İran havayoluna ve İran tescilli hava araçlarına yakıt veremeyeceğimizi bildiriyoruz” denilmişti.
Öte yandan, Bloomberg’in haberine göre, Türkiye’nin en büyük sanayi kuruluşu olan TÜPRAŞ için ABD’nin yaptırım muafiyeti bekleniyor.
Enerji Bakanı Fatih Dönmez, ABD’nin İran’ın petrol ihracatını hedefleyen yaptırımlarında Türkiye’ye istisna uygulayıp uygulamayacağı konusunda Türkiye’ye bir yazı gelmediğini, ancak bazı duyumlar olduğunu söylemişti.
NÜKLEER ANLAŞMADAN ÇEKİLİNCE İLK PAKET DEVREYE GİRMİŞTİ
ABD Başkanı Donald Trump’ın, İran ile nükleer anlaşmadan tek taraflı olarak çekilmesinin ardından İran’a yaptırımların ilk aşaması 7 Ağustos 2018 tarihinde devreye girdi. ABD Hazine Bakanlığı, İran’a yönelik yaptırımların 90 ve 180 günlük iki aşamayla uygulanacağını açıklamıştı. Ambargonun ilk aşamasıyla İran’ın, ABD doları satın alması, altın ve değerli madenlerle ticaret yapması ile bu ülkenin çelik, kömür, alüminyum ticareti ile otomotiv sektörüne yaptırım uygulanacak. Yaptırımlar uyarınca ayrıca, İran’ın yolcu uçakları ve uçak parçası ithalatı engellenecek. İran’ın para birimi ‘Tümen’ üzerinden ülke dışında gerçekleşecek önemli işlemlere kısıtlamalar uygulanacak. ABD’ye İran tarafından yapılan el yapımı halı ve gıda ürünlerinin ihracatı yasaklanıyor. İran’ın dış borcuna bağış yapılması ve satın alınmasına yaptırımlar kapsamında yasak getiriliyor.
SIRA İRAN PETROLÜNDE
ABD’nin İran’a yönelik ikinci yaptırım paketinin ise 5 Kasım’da devreye gireceği açıklanmıştı. Bu aşamayla İran Ulusal Petrol Şirketi, İran Petrol Ticaret Şirketi ve Ulusal Tanker Şirketi’ne ambargo başlayacaktı. Ambargo iki gün önce başlamış oldu.
ABD’nin yaptırımlarına göre, dünyanın 4. büyük petrol ülkesi olan İran, karardan ağır şekilde etkilenecek. Kararla İran’ın petrol geliri 60 milyar dolardan 30 milyar dolar civarına gerileyecek.
Yaptırımlardan İran’la ilişkisi olan üçüncü ülkeler de etkilenebilecek. Aralarında Türkiye’nin de bulunduğu bu ülkelerin yaptırımdan uğrayacağı zararlar ise tazmin edilmeyecek.