Makedonya’nın uzun yıllardır devam eden isim sorununa son vermek için Yunanistan’la imzaladığı anlaşma halkın görüşüne sunuldu. Anlaşma yürürlüğe girdiği takdirde ülkenin NATO ve AB üyesi olmasının da önünü açılacak. Bugün gerçekleşen referandumda Makedonya halkının yüzde 90,94’ü ‘evet’ oyu kullanarak tercihini ülkenin Batı’yla entegrasyonundan yana yaptı. Hayır oyu kullananların oranı ise yüze 6,13 oldu. Ancak referandumda katılım yüzde 50’nin altında kaldı. Katılım oranı yüzde 34,15 oranında kaldığı için referandum direk sonuç doğuramayacak. Böylece Makedonya ile Yunanistan arasında imzalanan ve isim sorununa son veren Prespa anlaşması şimdilik yürürlüğe girmemiş sayılacak.
Kayıtlı seçmenin 1 milyon 800 bini geçtiği ülkede katılımın yarıyı geçebilmesi için 900 bini’i aşkın Makedonya vatandaşının oy kullanması gerekiyordu. Ancak kimi uzmanlar, giderek artan bir göç olgusuyla karşı karşıya olan Makedonya’da halen ikamet eden nüfusun, 1 milyon 500 binin altında olduğunu savunuyor. Gözlemciler bu nedenle 900 bin kişinin oy kullanmasını düşük ihtimal olduğunu dile getiriyordu.
Makedonya referandum sürecine girdiğinde yapılan açıklamalarda, oylamanın niteliğinin anayasanın öngördüğü kategorilerden ‘istişari referandum’ sınıfına girdiği beyan edilmişti. Referandum istişari olduğu için direk hüküm doğurabilmesi, katılımın yarıyı aşmasına bağlıydı. Bu durumda katılım yüzde 50’nin altında kaldığı için anlaşmanın onaylanması işlemi Parlamento’ya kaldı. Katılım her ne kadar yüzde 50’nin altında kalmış olsada ‘evet’ oylarının yüzde 90,94’ü bulması, Parlamentoda yapılacak anayasa değişikliği esnasında Hükümetin elini güçlendirecek.
HEM HÜKÜMET HEM MUHALEFET ZAFER İLAN ETTİ
Taraftarlarına referandumu boykot ederek oy kullanmamaları çağrısı yapan muhalefet, katılım yüzde 50’nin altında kalmasını zafer olarak ilan etti. Ana muhalefetteki VMRO-DPMNE Lideri Hristiyan Mickovski, “Kimliğimiz Makedon kimliğidir. Atalarımız Makedon idi, gelecek nesillerimiz de Makedon olarak anılacak. Makedonya’nın Stratejik önceliği AB ve NATO olmaya devam edecek. Fakat halk, Zaev ile Çipras arasındaki anlaşmaya karşı olduğunu göstermiştir.” dedi.
Hükümet kanadı ise oylamaya katılan vatandaşların yüzde 90,94’ünün ‘evet’ oyu kullanmasını bir zafer olarak nitelendirdi. Başbakan Zaev sıcağı sıcağına yaptığı açıklamada “Avrupa Makedonya’sı için oylamaya katılan tüm vatandaşlarımızı tebrik ediyorum. Bu başarı tüm ülkenin ortak başarısıdır. Referandumda kullanılan oy nihai karardır. Halkın iradesi ise herkes tarafından kabul edilmelidir. Demokraside kararlar verilen oylarla alınır.” ifadelerini kullandı. B
Başbakan Zoran Zaev bundaki sonraki süreçte muhalefetin de halkın oylamada ortaya koyduğu tercihe göre hareket etmesi gerektiğine dair mesajlar verdi. Zaev, Muhalefetin sandıktan çıkan iradeye saygı göstermemesi durumunda erken genel seçime gideceklerini ifade etti.
İSİM SORUNU NEDİR?
Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras, Makedonya hükümeti ile yapılan müzakereler sonucu bu ülkenin isminin, “Kuzey Makedonya Cumhuriyeti” olarak değiştirileceğini açıklamıştı. Makedonya Başbakanı Zoran Zaev de “Kuzey Makedonya Cumhuriyeti isminden geri dönüş olmayacak. Böylece Avrupa Birliği ve NATO’ya üyelik talebimiz de çözüme kavuşmuş olacak.” demişti. Zaev başkanlığındaki hükümet bu anlaşmayı referanduma götürme kararı almıştı.