Hürriyet gazetesi yazarı Ertuğrul Özkök, ‘Sürgünden anavatana ekonomik sınıfta dönüş’ başlığı ile yazdığı ve Alberto Manguel’in Türkçe’ye kazandırılan Dönüş kitabını yazdı.
Özkök, ülkesindeki askeri dikta döneminde sürgünde yaşamak zorunda kalan “Alberto Manguel benim en sevdiğim yazarlardan biridir.” dediği yazısında,“Bir diktatörün bir sürgüne ‘Hain’ demesi hiç önemli değil. Tarih o sürgüne ne diyor, bir de ona bakmak lazım.” ifadelerini kullandı.
Özkök, ülkesindeki askeri dikta döneminde sürgünde yaşamak zorunda kalan Alberto Manguel’in Türkçeye kazandırılan Dönüş kitabı ile ilgili yazısında, “Bir diktatörün bir sürgüne ‘Hain’ demesi hiç önemli değil. Tarih o sürgüne ne diyor, bir de ona bakmak lazım.” ifadelerini kullandı.
İşte Özkök’ün yazısının ilgili bölümü:
“Onun “Hayali Yerler Sözlüğü” adlı iki ciltlik kitabı başucumdan hiç ayrılmaz.
Manguel, Arjantin’in gözleri görmeyen büyük yazarı Borges’e 4 yıl boyunca kitap okuyan insandır.
Sonra ülkesinin diktatörlük yıllarında yurtdışına yerleşti.
Bayramda, Türkçede yeni çıkan novellası “Dönüş”ü* okudum.
Kitabın hemen girişinde sürgünden dönüşünde ekonomik sınıfta uçuşunu anlatıyor.
Ben de çoğunlukla ekonomik uçtuğum için bu ayrıntılar dikkatimi çekiyor.
Kitabı, Lawrence Durrell’in “İskenderiye Dörtlüsü”nü Türkçeye çeviren Ülker İnce harika çevirmiş.
Bir sürgün, diktatörlükten sonra ülkesine döndüğünde ne hisseder?
Manguel gördüğünü şöyle anlatıyor:
Bir geri kalmışlık, bir çirkinlik…
“Geçmişin kayıpları ile malul bir kent” yani…
Haa bir ayrıntı…
Askeri diktatörlüğün hain ilan ettiği Manguel, diktatör gittikten sonra ülkesine döndü ve Arjantin Ulusal Kütüphanesi’nin başına geçti.
Bir kere daha anladık ki…
Bir diktatörün bir sürgüne “Hain” demesi hiç önemli değil.
Tarih o sürgüne ne diyor, bir de ona bakmak lazım.
Bu harika kitabın özeti de bu işte…
(*) Alberto Manguel: “Dönüş” Çev. Ülker İnce, Kırmızı Kedi Yayınevi, 2018”
