İngiltere’de yayınlanan Financial Times (FT) gazetesi, Çin’in Müslüman Uygur azınlıklara yönelik baskısını “ülke sınırları dışına da taşırdığını” yazdı.
Emily Feng imzalı habere göre, Türkiye’ye kaçan bazı Uygurlar da, “Çin ile ilişkilerin yakınlaşması sonucu bu ülkede kendilerini giderek daha az güvende hissettiklerini” söyledi. Türkiye, Çin’den ayrılan Uygurların göç yolunda en çok tercih ettikleri ülkelerden biri.
Türkiye geçtiğimiz günlerde Çin’den kredi anlaşması yapmıştı. Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Çinli finans kuruluşlarından özel sektör, kamu kurumları ve bankalara sağlanacak 3.6 milyar dolarlık kredi paketinin tamamlandığını açıklamıştı.
BBC’nin FT’nin sayfalarında geniş yer ayırdığı haberden aktardığına göre, Müslüman diasporanın Çin’in komşusu olan ülkelerde de “göz korkutucu taktiklere” maruz kaldığına dikkat çekti.
Haber şu ifadelerle devam ediyor:
“Pekin Uygur diasporası üzerindeki kontrolünü artırma çabasıyla güvenlik aygıtlarını, batıdaki Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nden Orta Asyalı komşularına kadar genişletti. Bu bölgeler de karşılığında Çin’de ekonomik ve siyasi önceliğe sahip olmak istiyor. 7 ülkenin Çin’in 900 milyar dolarlık “Kemer ve Yol Girişimi”yle doğrudan bağlantısı var.”
Haberde Çin’in ulaşması zor olan ve Uygurların giderek kaçmak için belirlediği ülkelere de atıf yapılıyor.
FT’ye gerçek ismini vermek istemeyen Tursun da, baskılardan dolayı 2016’da Türkiye’ye kaçmış:
Tursun, “Baskı arttığından beri Türkiye ile Çin arasındaki ilişkiler ısınıyor. Buradaki Uygurlar giderek kendilerini daha az güvende hissediyor” ifadelerini kullanıyor.
“Çin kişisel telefonlara ulaşabiliyor”
Tursun ayrıca, Çinli güvenlik görevlilerinin burada da “kişisel telefon numarasına ulaşmayı başardığını” ve geçen yıl onu “Çin’e geri dönmesi konusunda ikna etmek için iki kez aradıklarını” söylüyor:
“Güvenlik görevlisi örtülü tehditlerle bana ‘Seni 24 saat izliyoruz, Türkiye’de yasadışı eylemlerle sıyrılacağını düşünme’ dedi.”
Haberde “Tursun, geçen ay Bişkek’ten çocukluk arkadaşının kayıplara karışması, ardından Çin’den telefonlar gelmesi sonucu, Türkiye’yi terk etmek istediğini söylüyor” ifadeleri yer alıyor.
Çin hükümetine Şincan Uygur Özerk Bölgesi’nde bulunan Türk ve Müslüman azınlığa oruç tutmanın yasaklanması gibi bazı baskılar uyguladığı eleştirileri yöneltiliyor.
Daha önce Çin hükümetinin özellikle Türkiye ve Mısır gibi Müslüman ülkelerde eğitim gören Uygur Türklerine tebligatta bulunduğu da bildirilmişti.