Hukuksuz tutuklama, haksız gözaltı ve adli kontrol şeklinde devlet eliyle yapılan insan hakları ihlalleri rekor kırdı. Denetimli serbestlik kararları da bu kararlar uygulanarak tutuklanmadan bırakılan sanık veya şüpheli sayısı da 15 Temmuz sonrası katlandı. 2010’da 79 bin 822 kişiye denetimli serbestlik uygulanırken bu sayı darbe girişimi sonrası 30 Temmuz itibarıyla 6 kat arttı ve 456 bin 157 oldu. Ev hapsi ya da şehir hapsi de denen uygulamada haftalık, aylık ya da günlük imza zorunluluğu ile insanlar ev, mahalle veya şehir hapsinde bulunmak zorunda bırakılıyor.
15 Temmuz darbe girişimi sonrası cezaevleri dolarken denetimli serbestlik uygulanan dosya sayısı her geçen gün katlanıyor. Denetimli serbestlik uygulamasında sayı son 8 yılda yaklaşık 6 kat arttı. Bu yılın ilk 7 ayında 456 bin 157 kişi denetimli olarak serbest bırakıldı. Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü Denetimli Serbestlik Daire Başkanlığı’nın 2018 Temmuz istatistiklerine göre denetimli serbestlik uygulaması 8 yılda yaklaşık 6 kat arttı.
2016 YILINDA 300 BİNİ AŞTI
Bakanlık verilerine göre 2015 Aralık’ta 259 bin 331’i yetişkin, 14 bin 70’i çocuk toplam 273 bin 401 kişiye denetimli serbestlik uygulandı. 15 Temmuz 2016’daki darbe girişimi sonrası cezaevlerini boşaltmaya dönük infaz düzenlemelerine rağmen denetimli serbestlik uygulamaları arttı.
2016 yılı aralık ayına gelindiğinde 388 bin 174’ü yetişkin 14 bin 598’i çocuk 402 bin 772 dosya üzerinden 303 bin 351 kişi denetimli serbestlikle bırakıldı.
2017 Aralık’ta 509 bin 324’ü yetişkin, 17 bin 205’i çocuk olmak üzere 526 bin 529 dosyada 394 bin 619 kişiye denetimli serbestlik uygulandı.
2018 Temmuz’da ise 597 bin 831 dosya üzerinden 456 bin 157 kişinin cezası denetimli serbestlikle cezaevi yerine dışarıda infaz ediliyor.
SON 3 AYDA 15 BİNE YAKIN KARAR VERİLDİ
30 Mayıs itibarıyla takip ve denetimi yapılan dosya sayısı 583 bin 83 iken, 30 Haziran’da 590 bin 342’ye, 30 Temmuz’da ise 597 bin 831’e çıktı. Böylece sadece son 3 ayda 14 bin 748 dosyada denetimli serbestlik kararı verildi.
Temmuz istatistiklerine göre adli kontrol ve denetimli serbestlik kapsamındakilerin 13 bin 271’i çocuk, 442 bin 886’sı yetişkin.
61 KİŞİYE ‘ELEKTRONİK’ KELEPÇE
61 yetişkine cezaevi yerine elektronik kelepçeyle konutta infaz uygulanıyor. Uyuşturucu madde bağımlısı 3 bin 37’si çocuk ve 59 bin 546’sı yetişkin olmak üzere 62 bin 583 kişi tedavi ve denetimli serbestlik kapsamında.
Sokak süpürmek, çöp toplamak gibi kamuya yararlı işte çalışma tedbiri çocuklara uygulanmazken, 25 bin 732 yetişkine bu tip kararlar verildi.
ADLİ KONTROL
Adli kontrol, tutuklama sebeplerinin varlığına rağmen şüpheli veya sanığın tutuklanması yerine denetim altına alınarak salıverilmesi anlamına geliyor.
Adli kontrol altına alınmasına karar verilen şüpheli veya sanığın bir veya birden fazla yükümlülüğe tabi tutulması mümkün.
Hakim, karakola imza, yurtdışına çıkış yasağı, belirli yerlere gitmeme, kefalet, silah bulunduramamak veya taşıyamamak gibi tedbirlerin bir veya birkaçının uygulanmasına karar verebiliyor.
Türkiye’de 500 Bin Kişi, Ev Ya da Şehir Hapsinde
