Romanya Haber

Evsizleri Hayata Bağlayan Dergi: Hus Forbi

Yolu Kopenhag’a düşenler metro, tren ve otobüs duraklarında kendilerine çekingen bir edayla yaklaşıp elinde tuttuğu dergiyi gösterip “Alıp, evsizlere yardım etmek istemez misiniz?” diyen hırpani kılıklı kimselerle mutlaka karşılaşmıştır. Dış görüntüsü itibariyle tekinsiz duran bu kişilerin, konuşurken ve dergiyi satarken nazik davranışları karşısında şaşırırsınız. Biraz da dış görünüşe göre karar verdiğiniz için utanır, yüzünüz kızarır. Koltuklarının altında tuttukları derginin adı Hus Forbi, dergiyi satanlar ise evsizler. Tam 20 yıldır yayınlanan bu derginin ve satıcılarının ilginç hikayeleri var.
fus 1Avrupa Kültür başkenti projesiydi
Devlet istatistiklerine göre, Danimarka’da evsizlerin sayısı 5 bin. Bunun 500’ü sokaklarda yaşıyor. Devletin verdiği sosyal yardımla hayatlarını idame ettiren evsizler, bazı kötü alışkanlıklarından dolayı geçinme sıkıntısı yaşıyor. Evsizlere katkı sağlamak için dergi çıkarma düşüncesi BM’nin 1996’yı Dünya Fakirlik Yılı ilan etmesi ve Kopenhag’ın Avrupa Kültür başkenti olmasıyla ortaya çıkmış. Bir grup profesyonel gazetecinin ortaya attığı bu fikir kısa sürede hayata geçmiş.
Hus Forbi dergisinin satışını evsizler yapıyor. Kayıtlara evsiz olarak geçen kişiler, dergiyi insan yoğunluğunun fazla olduğu tren, metro ve otobüs duraklarında satıyorlar. Derginin ücreti 20 kron. Ücretin 10 kronu satıcıya kalıyor. Geriye kalan 10 kronun 8 kronu baskı ve dağıtım, 2 kronu vergi olarak devlete ödeniyor. Dergiyi hazırlayan gazeteciler ise ücret almıyor.
Doğu Avrupalı göçmenler de eklendi
Dergi, evsizlerin problemlerine dikkat çekerken, bu insanların toplumdan tamamen izole olmaması için önemli bir işlevi yerine getiriyor. Sadece devletin verdiği sosyal yardımla geçinmek zorunda kalan evsizler, dergi satışından kazandıkları parayla daha iyi şartlara kavuşma imkânı ediniyor. Dergiyi satanların en büyük özelliği ise 40 yaşından büyük ve uyuşturucu kullanmış kişiler olması. Evsiz olup da Hus Forbi dergisini satanların yüzde 75’i Danimarkalı.
Son dönemde derginin satıcıları arasına Doğu Avrupa’dan gelenler de eklendi. Özellikle Romanya’dan gelip, Danimarka’da iş bulamayınca mesken olarak sokakları tutanların imdadına Hus Forbi yetişiyor. Romenler, dergi satışından kalan parayla günlük ihtiyaçlarını karşılamaya çalışıyor. Hus Forbi dergisinin satışını gerçekleştiren evsizler, kendilerine kriminal suçlu ve hırsız gözüyle bakılmamasının kendilerine olan özgüveni arttırdığını söylerken, yüzde 37’si dergi satışı sayesinde kötü alışkanlıklardan uzaklaştığını ifade ediyor.
Evsizlerin hayatları değişiyor
Dergiyi sokakta satanlardan birisi Susanne. 43 yaşında ve 1,5 yıldır bu işi yapıyor. 13 yaşında üvey anne şiddetinden dolayı evinden ayrılan Susanne, sokakları mesken tutmuş. Tren istatyonları, parklar ve tuvaletlerde sabahlayan Susanne, alkol bapımlısı olmuş. İnsanlardan gördüğü şiddet ve kötü muameleden dolayı toplum içine çıkmaktan korkmaya başlayan Susanne, Hus Forbi dergisini satmaya başlayınca korkularını yenmiş. Şimdi geçte olsa yeniden hayata tutunmanın mutluluğunu yaşıyormuş.
Bir başka dergici Hans Henrik Jensen ise 45 yaşında. Jensen, Hus Forbi dergisini satarken kendisine ‘insan’ olarak muamele edilmesinin mutluluğunu yaşadığını ifade ediyor. Yaşadığı problemlerden dolayı evsiz olduğunu belirten Jensen, derginin satışından elde ettiği gelirin önemli olduğunu ancak asıl kendisinin bir işe yaradığını görmekle hayata tutunduğunu söylüyor.
Susanne ve Hans Henrik Jensen bugün sayıları 2 bin 200 olan Hus Forbi dergisini satanlardan sadece ikisi. Hepsinin hikayesi ortak; evsiz ve sosyal problem yaşamışlar. Dergi sayesinde hayata tutunuyorlar. 20 yıl önce başlayan bir proje bugün Danimarka’nın her tarafına yayılmış bulunuyor.