İktidarı Sorgulamadan Tacizi Önleyemezsin! – Mümtaz’er Türköne

Karaman’daki skandal taciz olayını iktidarın ele alış şekli, çocukları koruyabilmek için önce iktidarı adam etmemiz gerektiğini gösterdi. Hükümet, Başbakan’ından bakanına, parti grup temsilcisinden köşe yazarına kadar meseleyi otoritenin yıpratılması meselesi olarak ele alıyor ve tecavüzlerin sebepleri bulmak ve önlemek için çare üretmek yerine kendisini, kurumlarını ve politikalarını savunmaya geçiyor.
Mesele tam da bu işte. Karaman olayından sonra birden ortalığı dökülen çocuk istismarı vak’aları, hasırın altına süpürülen pisliğin ürkütücü boyutlarda olduğunu gösterdi. Hepimizin olduğu gibi AK Parti’nin içinde veya yakınında yer alanların da çoluk-çocuğu var, daha ötesi savunmasız sabileri sapıklardan koruyamıyorsanız, hatta cezalandırılmasına engel oluyorsanız ister devlette, ister sivil toplumda, ister medyada yaptığınız işi alın başınıza çalın.
Otoriteyi sorgula!
Hürriyet’ten Cansu Çamlıbel dün, bu iğrenç canavarın ciğerini söküp fotoğrafını çekmiş. ABD’de Katolik Kilisesi’nin sistematik çocuk tacizini haberleştiren gazeteci Michael Rezendes ile yaptığı tam sayfa röportaj Türkiye’de halâ hasırın altında tutulan rezalete yol gösterici bir ışık tutuyor. Hatırlatalım: Bu gazetecinin haberi dünyayı ayağa kaldırmış ve Katolik Kilisesi benzer olayların üstünü örtmekten sorumlu tutulmuştu. Bu gazetecilik olayı ‘Spotlight’ adıyla bir sinema filmine konu olmuş ve film ‘En İyi Film’ dalında bu sene Oscar kazanmıştı.
Röportaj gerçekten bu sorunun üzerine gitmek isteyenler için pusula değerinde ölçüler veriyor. Rezendes taciz olaylarının Katolik Kilisesi ve Ortadoks Yahudiler gibi, bütün hayatlarını dinî bir ortam içinde yaşayanlar arasında çok yaygın olmasını üç sebebe bağlıyor: Hiç sorgulanmayan bir hürmet, otoriteye itaat ve gizlilik. Temel dinamik tamamen itaat eden ve otoriteyi hiçbir şekilde sorgulamayan kişiler arasında kuruluyor. Böylece meselenin örtbas edilmesine uygun bir ortam oluşturuluyor.
İktidar desteğindeki dindarlık
Sorunu sadece Katolikler veya Yahudilerle sınırlı görürseniz, evrensel bir problemin üzerine gidemezsiniz. Rezendes taciz olayının bütün dindarlık çeşitlerinde mevcut olduğunu ve dayandığı mutlak otoritenin istismarı ile yaygın ve sistematik bir hale dönüştüğünü söylüyor. Çocukla yetişkin arasındaki ilişkinin, dinî otoritenin devrede olması ile sorgulanamaz hale gelmesi istismarın kaynağı. Bu dengesiz ve eşitsiz otorite ilişkisi, bir de gizlilikle birleşince tacizler sistematik ve normal bir hale dönüşüyor. Kurbanlar bu gizlilik ağı içinde tacizin sadece kendi başlarına geldiğini düşününce ortaya çıkma ihtimali de azalıyor. ABD gibi bir ülkede bile gerçeğin ortaya çıkartılması öyle zor bir hale gelmiş ki, Renderes’in haberciliği casus filmlerini hiç aratmamış. Ortaya çıkartılması çok zor, çıkartılamadığı için de yaygınlaşan ve engellenemeyen bir suçtan bahsediyoruz.
Muhafazakârlık devrede
İktidar ile barışık muhafazakâr ideolojinin ikiyüzlü dünyasını anlamanız gerekiyor. Dindarlığın verdiği güven ile çocuğu teslim ediyorsunuz ve denetlemiyorsunuz. Sapık her açıdan güvenli bir dünyanın içinde, savunmasız çocuklar arasında saltanat sürmeye başlıyor. Çocuk bu tacizi yargılayacak zihinsel tecrübeye sahip olmadığı için durumu kavrayamıyor. Tesadüfen ortaya çıktığında ise iktidar gücü, Karaman olayında olduğu gibi üstünü örtmek için seferber oluyor. Bu bir itham değil, bu olaya dair şikayetler idareye geldiği halde üzerinde durulmuyor veya üstü kapatılıyor. Böylece suç himaye görerek yaygınlaşıyor.
Benzer bir tacizden mahkûm olan Hüseyin Üzmez’e iktidar medyasından gelen şaşırtıcı destek muhafazakâr çevrelerde pedofili eğiliminin mevcut olduğunu göstermişti. Seküler çevrelerin istismar edemeyeceği bir ilişkiyi göstermemiz lâzım. İktidara yakın muhafazakâr tipler pedofiliye eğilimli olmuyor, pedofiliye eğilimli olanlar iktidar çemberinin içinde yer alabilmek için her şeyi yapıyor; çünkü muhafazakâr iktidar gücü bu eğilime gizlilik zırhı altında üstünü örterek koruma sağlıyor.
Bir tek Karaman olayı, ortaya çıkandan çok daha fazla skandalın gizlendiğini ispatladı. İktidar saklayarak değil, üzerine giderek kendini temize çıkartabilir. Mide bulandırıcı bir iş; ama bırakın toplumu, kendi çocuklarını korumak adına buna mecburlar.